Ortadoğu toplumları Osmanlı tebaalığında biraz kavga biraz dövüş biraz terbiyelendirme biraz da dirlik içinde yaşayıp giderken ne olduysa oldu ve Mark Sykes ile Goerges Picot'nun ortaya attığı ve T.E. Lawrence'ın daha da alevlendirdiği isyan ve bölünmelerle bir anda İngiliz ve Fransız mandası altına giriverdi. O günlerden sonra Suriye, Lübnan, Ürdün çizgisi Fransa'ya; Irak, Filistin ve Arabistan çizgisi ise İngiltere'ye hem deva hem bela oldu. James Barr'ın Kırmızı Çizgi adlı kitabı bu coğrafyanın, geçen yüzyılın ilk yarısında yaşadığı bunalımları ve ikinci yarısında yaşanacak olan çarpışmalarının nedenlerini işliyor. Sykes ve Picot'nun ahmakça iyi niyetiyle işlediği çizgilendirme politikasının Fransa ve Britanya'yı nasıl düşman kardeşler safına alabildiğini anlatıyor. Hitler'e karşı ve gelecekteki Alman savaşlarına karşı mecburen birlik olmak zorunda olan bu iki ülke, çöllerin ve petrol vahalarının içinde soğuk savaş verirken Araplar ve Yahudiler de bin yıl sonra büyük devletlerin düşman ettiği iki eğitilmez güce dönüşüyor. Barr, bu ironik çatışmayı Britanik ve Fransız etkiden hiç ayırmadan işliyor. Bütün hikaye ise "hasta adam"ın müstehzi ifadeyle gülümseyen ruhunun kanatlarında seyrediyor. Almanlardan dehşeti öğrenen Yahudiler can havliyle yeni yurtlarında önce İngilizlere sonra Araplara dehşeti yaşatırken Araplar önce piyon sonra efendi sonra yine piyon olup aynı anda hem mandalarına hem yeni komşularına hem de kendi müttefiklerine karşı olabilmeyi ilginç bir şekilde becerebiliyor. Barr'ın kitabı biraz Pegasus'un çivi yazısıyla karınca duasından hallice puntoları yüzünden biraz da bilmeyene başta bir şey ifade etmeyen isimlerin kalabalığından dolayı zor okunuyor. Yine de okunuyor, okunmalı ve okutulmalı.

Kırmızı ÇizgiJames Barr · Pegasus Yayınları · 2016112 okunma

·

101 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Muhammed Tiryaki