Başlangıçta sınırlı birkaç yerde uygulanan kanuna tepkiler
Ramazan Bayramından birkaç gün sonra (1 Şubat 1933'de), Bursa'da Türkçe Ezan uygulamasına karşı çıkan bir grup , her yerde (msl. İstanbul gibi büyük şehirlerde) Türkçe Ezan okunmuyor oluşunu emsâl göstererek Ulu Cami i önünde nümayiş yapmış ve başka yerlerde Arapça okunduğu halde, Ezanın Bursa'da Türkçe okunmasını protesto etmişlerdir. Protesto sırasında cemaatten iki kişinin Ezan ve Kameti Arapça okumalarına bir polis memurunun müdahale etmesi üzerine, "Bu nedir yahu? Yahudiler havralarında, Hristiyanlar kiliselerinde serbestçe âyin yaparlarken neden bizi böyle kanunsuz tazyik ediyorlar? Gidip derdimizi anlatalım!" diye tepki gösterilmiş, ardından da topluca Evkaf Müdürlüğüne gidilmiştir. Anadolu Ajansı aracılığıyla gazetelere bildirilen 5 Şubat 1933 tarihli ilk resmî tebliğde bu hâdisenin keyfiyetinden şöyle söz edilmektedir : (A. A. ) Bursa'da 1 Şubatta Türkçe Ezan ve Kamet sebebiyle hâdis olan vak' a şöyle cereyan etmiştir: Şubatın birinci günü öğleden sonra Hoca Yahya oğlu Kazanlı Tatar İbrahim, İslâm oğlu elektrikçi Serafettin, Mehmet oğlu kuyumcu Şahin, kasap Hâfız Mustafa , Yusuf Çavuş oğlu Köy İmamı Hâfız Mustafa , Mehmet oğlu Hâfız Ali', Mehmet oğlu kilimci Salih , Kayapa Köyünden Ömer, Ömer oğlu Kaya Ali , Hasan oğlu Mustafa Hilmi , Aziz oğlu Ali , Mustafa oğlu Halil , Abdülmü'min oğlu Abdülkadir'in teşvikiyle 30 kadar şahsın camiye muttasıl Evkaf Müdürlüğü'ne müracaatla Ezan ve Kâmet'in İstanbul ve diğer taraflarda olduğu gibi Bursa'da Arapça okunmasını gürültülü bir surette talep etmişlerdir. Evka f Müdürünün, "Diyanet İşleri Riyasetinin ve Evkaf Umum Müdürlüğünün emirlerini bozmak iktidarına mâlik olmadığı" yolundaki cevabı üzerine, arkalarına topladıkları bir cemmigafirle hükümet dairesine gitmek istemişlerse de polis kuvvetler i tarafından dağıtılmışlar, müşevviklerle önayak olanlar yakalanarak tahkikâta başlanmıştır. 1
Bursa hâdiselerinin patlak vermes i üzerine, Diyanet İşleri Reisi Rifat Börekçi hemen harekete geçerek, 4 Şubat 1933 tarihinde —Tahrirât Müdürlüğünün 360/128 sayılı emriyle— tüm Müftülüklere bir tâmim göndermiş ve "en ufak bir muhalefet irtikab edeceklerin kat'î ve şedid mücazâta mâruz kalacaklarını" bilhassa vurgulamıştır
1 Cumhuriyet ve Son Posta, 6 Şubat 1933
·
30 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.