İnsanların yaşamlarını, Rastgele yönetiyor Kader. Dağıtıyor armağanlarını eliyle, körlemesine Hep kötüleri gözetiyor, Masumları ise eziyor, rezil bir istekle. Tıpta; Annenin, erkek evladına karşı bilinçaltında cinsel hisler beslemesi; Phaedra kompleksi olarak tanımlanır. Phaedra, üvey oğluna âşık bir kadının hikâyesidir, tutku ve ümitsizlik arasında sıkışan bir ruhun hazin klasiği; vahşi doğa ile insan doğasının karşıt tutkularının kıyasıya savaşının, aşk ve nefretin türlü hallerinin, erkekçe sadakat, kadınca sadakatsizlik arasında gidiş gelişlerin, utanç duygusunun kızıl tülünün sahneye akışıdır” diyor çiğdem dürüşken önsözde. Phaedra’nın mitolojideki öyküsü, kısaca şöyle özetlenebilir: Phaedra, Kral Minos ile Pasiphae’nin kızı, Ariadne’nin kız kardeşidir. Erkek kardeşi Deukalion, ebedî barışı sağlamak için Phaedra’yı Atinalı Theseus ile evlendirir. Theseus, aslında Amazon kızı Antiope ile evlidir. Bu nedenle Phaedra’nın düğün töreni, Amazonların kuvvetli bir saldırısı ve düğün gecesi Antiope’nin öldürülmesi ile bölünür. Her şeye rağmen evlenen ikilinin Akamas ve Demophon isimli iki çocuğu olur. Theseus’un Antiope ile olan evliliğinden de bir erkek çocuğu dünyaya gelmiştir. Erkek çocukların hayat hakkı bulunmadığı Amazon dünyasında, Hippolytos, babasının koruması ile hayatta kalmayı başarır. Phaedra, üvey oğluna karşı dizginlenemez bir aşk duymaya başlar, ancak kadınlardan nefret eden üvey oğlundan bir türlü beklediği yakınlık ve karşılığı alamaz. Kocasının, dostu Pirithous ile birlikte, Persephone’yi kaçırmak için yeraltı dünyasına inmesi ve ardından Theseus’un bir daha yeryüzüne dönemeyeceği konusundaki inancın dilden dile yayılması, Phaedra’nın cesaretini artırır ve sütannesi vasıtasıyla delikanlıya açılma imkânı bulur. Reddedilen ve hakarete uğrayan Phaedra’nın sütannesi, bir kurnazlık ile hem Phaedra’yı üvey oğlunun elinde ölmekten kurtarır hem de Theseus’un olacakları oğlundan duyma ihtimaline karşı, kendilerini kurtaracak bir hamle gerçekleştirir. Etraftaki kadınlara, Hippolytos’un Phaedra’ya zorla sahip olmak istediği yalanı söylenir. Phaedra’nın üvey oğlu tarafından yolunmuş saçları ve Hippolytos’un Phaedra’nın ayakları dibinde bırakıp kaçtığı kılıcı da bu girişimin delili olarak gösterilir. Theseus, sanılanın aksine olarak ülkesine ve sarayına döndüğünde, karısını kahrolmuş vaziyette görür ve ne olduğunu anlatmasını ister. Phaedra’nın anlattıklarına ve gösterdiği kanıtlara inanan Theseus, oğlunun karısına dair arzu beslediği iftirası karşısında, Hippolytos aleyhine büyük bir öfke ve intikam duygusu ile dolar. Theseus, aslında gerçek babası olan Tanrı Poseidon’dan üç dilek isteme hakkına sahiptir. Bu haklarından birini oğlunun ölümünü istemek için kullanır. Tanrısına yalvararak, o sırada kaçak durumda olan oğlunu kahretmesini ister. Hippolytos, deniz kıyısından uzayan bir uçurum yolunda atlarının çektiği arabası ile ilerlemekte iken, denizlerin hâkimi Poseidon’un emri yetişir. Hippolytos, canavara dönüşen dalgaların, atlarını ürkütmesi sonucu yere düşer. Ancak cesedi paramparça olana dek, atlarının ayakları altında sürüklenir. Phaedra hem vicdan azabına hem de dizginleyemediği nekrofilik arzu ve ihtirasının yarattığı tahribata daha fazla dayanamayarak intihar eder . Kitap Seneca’nun bakışı ile bu oyunu sahneye aktarıyor.

PhaedraSeneca · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2019439 okunma

·

134 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Fulya Serbes