Bir Batı eleştirisi olarak Siyah Deri Beyaz Maskelerin pek az eşdeğeri bulunur. Ama kitabın asıl kıymetli yanı gönül rahatlığına yüksek sesle karşı çıkmasıdır. Fanon, durmak bilmeden uyarır bizi: en utanç verici arzuların uykuda beklediği Avrupa bilinçdışı karşısında; hayatın tadı kalmamış, havanın kirlenmiş, fikirlerin ve insanların yozlaşmış olduğu ve ölüm kokan modern toplum karşısında; ve herkesin beyazlığa ve ışığa doğru tırmandığı, insan olmanın anlamı hakkında tek ve monolitik bir kavramın girdabına kapıldığı ilerleme düşüncesi karşısında tetikte olmamız için. Ve en önemlisi, nefretin sürekli şekil değiştiriyor olması karşısında gözümüzü açık tutmamız için: Nefret: yaratılıştan getirilen bir şey değildir. Az çok farkında olunan bir suçluluk kompleksiyle çatışma içindeki ruhta daima beslenip büyütülmesi varlık düzleminde ortaya konması gereken bir duygudur, nefret. Nefret eden kişinin, bunu uygun tavır ve davranışlarıyla göstermesi, hatta deyim yerindeyse, tüm varlığıyla bizzat nefret kesilmesi gerekir. Bu mesaj, günümüzde de yazıldığı zamanki tazeliğini koruyor. Fanon zamanının çok, çok ötesindeydi. Bazılarının onu sevmemesi de bu yüzden. Tam da bu yüzden onu tanımamız, söylediklerin kulak vermemiz lazım. Ve bence sözlerinde kendimizi bulabilirsek onun gibi biz de ileriye doğru bir adım atmış oluruz.
S:21. (Sonsöz)
"Giriş:
Duygusal patlamanın zamanı değil bugün. Bunun için vakit çok erken ya da çok geç. Kesin hakikatlerle gelmiyorum.
Bilincimin mucizevi ışımalarla aydınlandığını söyleyemem. Yine de, tam bir huzur içinde düşünüyor ve diyorum ki bazı gerçekleri dile getirmek iyi olacak.
Ama bunları söylerken haykırmayacağım. Çünkü haykırmak, uzun zamandan beri hayatımdan çözülüp gitti.
Evet, o kadar uzak ki bana...
Öyleyse, niçin yazıyorum bu kitabı? Kimse bunu sormadı bana.
Hele bu kitabın seslenmek istediği kimseler, hiç sormadı.
Peki, sonra? Sonrası, tam bir iç rahatlığıyla söyleyeyim o halde: Bu koca dünya bönlerle, ahmaklarla dolu. Ve tabii sözü biz söyle yince, ispatı da bize düşüyor; bunu çok iyi biliyorum.
Yepyeni bir hümanizme doğru
İnsanlar arasında anlayış
Kara derili kardeşlerimiz
Ey insanlık, inanıyorum sana Irksal önyargılar
Anlamak ve sevmek"
S:23.
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.