Item: Totem ve Tabu
Rating: 8 puan verdi
Author: yy

yy

@mka_nhr_pdr

16 Ekim 2020 20:29

1000Kitap

220 syf.

· Kitabı okudu

8/10 puan verdi

Beğendi

5 günde okudu

Freud’un, “yazdıklarım arasında en iyisi” diyerek nitelediği Totem ve Tabu, ilkel çağlarda yaşamış insanların ilişkilerini, inançlarını psikanalitik yöntemle analiz eder. Kitapta hiç alışkın olmadığımız kadar bilim insanlarının ismi geçmektedir. Bu bilim insanları sosyolog, biyolog, etnolog ve antropolog ağırlıklıdır. Freud’un bu kadar çeşitli meslek gruplarından insanların araştırmalarını, bulgularını ve yorumlarını kitaba alıp, bunlara psikanalitik bir anlam yükleme çabası takdir edilmelidir. Freud, bir şey yasaklanıyorsa, onu arzulayan birileri vardır mantığından hareket ederek; babayı ortadan kaldırma ve yasaksevi (ensest) olaylarına karşı konulan katı kuralları değerlendirir. Demek ki bu iki durum, toplumsal (ya da kabilesel) açıdan ciddi boyutlara ulaştı ki, kanunlarla korunmak durumunda kaldı. Peki neden? der Freud. Neden bu iki durum her çağda insanlara yasaklandı? Normal bir insanı öldürünce de ceza alırız ancak neden özellikle baba? Mesela neden enişteyi öldürmek, ayrı bir ceza tanımı içerisinde yer almıyor da yalnızca baba yer alıyor? Herkesin bu sorulara vereceği cevap farklı olabilir ancak Freud bu sorulara cevap olarak tek bir şeyden bahsediyor; Oidipus Kompleksi!!! Bu kompleksin her bireyde yeniden doğduğunu düşünmüyor Freud. Köklerimize kadar geri gidip atalarımızdan kalan izleri takip edersek, bu izlerin Oidipus Kompleksine etki ettiğini göreceğimizi söylüyor. Babaya karşı duyulan bu öfkenin, çocuklara yaptırdığı yamyamsı eylemin sadece bireyselliği değil, aynı zamanda toplumsallığı da etkilediğini düşünerek, ahlak kuralları hatta din kurallarının da buradan hareket ettiğini söylüyor. Sahi, İslam Dini’ne göre dünyada yaşam ne zaman başlamıştı? Bütün bunları yazdıktan sonra kehanette bulunuyor Freud “bu kitap, insanların uykusunu kaçıracak” Şimdi kitabı bölüm bölüm ele almak istiyorum; 1-İlkellerin Ensest Korkusu Bu bölümde ilkel olarak nitelenen insanların psikolojisi ile psikanalizin ortaya koyduğu nevrotiklerin psikolojisinin benzerliklerini ele alıyor. Bunu ne ile yapıyor? TOTEM! Avustralya yerlilerinin hayvanlar aracılığıyla yaptıkları totemi ele alarak, nevrotiklere ulaşıyor. Nevrotiklerin ruhsal yaşamındaki çocuksu izleri takip eden Freud, totemizmle bağlantısını ortaya çıkarıyor. Zaten libidonun, bilinçdışında ensest ketlenmeleri de nevrozlara neden olmuyor muydu? 2-Tabu ve Duyguların Çiftedeğerliliği Tabunun tanımından ziyade, özelliğini ifade etmek gerekirse; hem tedirginlik hem de saygı uyandırması diyebiliriz. Şeytani güçlerin korkusundan doğup şeytanlaşmışlardır. İşte bunlara bakarak psikanalitik anlam verirsek, bu şartlara en uygun kişileri tek bir başlık altında toplayabiliriz; Obsesif Nevrozlular. Burada vicdanı da tanımlayan Freud, Obsesif Nevrozluların, zalim vicdanları yüzünden yasakları ihlal ettikleri takdirde kötü bir olayın gerçekleşeceğine inanmalarına rağmen yasakları ihlal etmelerinin gerekçesini bildirir; HAZ! Çiftedeğerlilik konusunda ise, yıllar önce yayımladığı bir vakayı, daha önce hiç tanışmadığı hukukçu Schreber’in vakasındaki hezeyanları dile getirerek, bunların karşılığının ilkellerde krallar, rahipler, regl dönemindeki kadınlara duyulan saygı ve tedirginliği ifade eder. (İlkeller, regl dönemindeki kadınlara saygı duyuyorlarmış...) O ana dek vicdan ve suçluluk duygusu kavramlarını netleştiremeyen Freud, tabuları keşfettikçe bu kavramları da netleştirir ve açıklar. Nevrotiklerdeki vicdanın, içsel kınama olduğunu söyleyerek, ilkellerin tabularındaki vicdanın buyruğuyla benzeştirir. Peki nevrotiklerle ilkellerin farkı nedir? İlkellerdeki tabu toplumsal oluşum iken nevrotiklerdeki tamamen nevrozdan kaynaklanmasıdır. (Yaklaşık 10 yıl sonra, 1923 yılında Superego kavramıyla bu durum daha da netleşecektir.) 3-Animizm, Sihir ve Düşüncelerin Mutlak Gücü Bu bölümde tarih boyunca insalığa hakim olan üç dünya görüşünü açıklar; -Animizm (Mitoloji) -Din -Bilim Animizmi ilkel psikoloji olarak ele alıp, sihir olayını ise bu psikolojinin bir tekniği olarak yorumlar. Bir de büyü vardır ki, ruhları etkilemektedir. Cinsel dürtülerin nesne halini alması ama bu nesnenin kendi benliği olması duruma narsisizm dersek, ilkellerdeki durumunu da entelektüel narsisizm olarak, nevrotiklerde ise gerileme ya da takılma olarak yorumlamamız gerekmektedir. Bu konuyu daha anlaşılır kılmak için Fare Adam vakasını örnekleyen Freud, animizmde dünyayı dolduran ruhların ve şeytanların, bireyin duygularını yansıtmalarından başka bir şey olmadığını dile getirir. Bu da bizi tekrar Schreber’e, yani iç ruhsal süreçleri, kendisi dışında sanmaya götürür. 4-Totemizmin Çocukluktaki Tekrarlanmaları Bu bölümde ise başka bir vakayı kullanır; Küçük Hans’ın at korkusu. Çünkü totemlerde kullanılan varlık da hayvanlardır. Bunları nasıl ilişkilendirir? Darwin’in kökensel bir ilk sürünün varlığı düşüncesini kabul ederek... Bu noktada yaptığı yorumu aynen aktarmak istiyorum; “totemizmin iki temel buyruğu, yani totemi öldürme ve aynı totemden bir kadınla evlenme yasağı, babasını öldürüp annesiyle evlenen Oidipus’un işlediği iki suçla ve çocuğun kökensel iki arzusuyla içerik olarak kesişmektedir. Bu arzuların bastırılmaması ya da yeniden uyanması belki de tüm nevrozların çekirdeğidir. Din hakkında da ispatlara girişen Freud, babaya karşı çiftedeğerliliğin en uç noktasının din olduğunu söyler. Baba ortadan kaldırıldıktan sonra yüceltilir ve kabilece kutsallaştırılır. Buradan hareketle, babaya karşı duyulan bu suçluluk duygusunun, kuşaklarca miras olarak aktarıldığını savunur. Faust’tan da alıntı yapan Freud, kitabı bitirmeden önce nevrotiklerle ilkeller arasındaki ayrımı açıklığa kavuşturur; “nevrotiklerde eylemin ketlenmiş ve onun yerine düşünce geçmiştir. İlkellerde ise tam tersi, eylem düşüncenin yerini almıştır.” Kitabın son cümlesi ise motto niteliğinde; “başlangıçta eylem vardı.”

Totem ve TabuSigmund Freud · Arya Yayıncılık · 20125,9bin okunma

··

3.593 görüntüleme

Yakup

@byyakupp ·

16 Ekim 2020 20:35

Sadece islamda değil, diğerlerinde de yaşamın başlangıcı büyük tartışma konusu oldu. Bir de baba-çocuk arasındaki ensestin toplumdaki karşılığını diğer canlılara bakarak değerlendirebiliriz diye düşünüyorum. İnceleme enfes bu arada 👏👍

@mka_nhr_pdr ·

16 Ekim 2020 20:41

freud kitapta hristiyanlıktan bahsedıyor diye ben de kendımce İslam'ı araya sıkıştırdım. .)) aslında çok güzel fikir diğer canlılara bakarak fikir yürütmek ama bazı canlıların çiftleştikten sonra eşlerini öldürdüklerini öğrendiğimden beri uzak duruyorum :)))

3 sonraki yanıtı göster

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

yy