12 milyar ışık yılı uzakta, Samanyolu’nun
benzeri bulundu!
10
Yıldızlar arasında seyahat etmek çok fazla enerji gerektirir, ancak
uzayda yolumuza devam ederken de biraz enerji toplayabiliriz.
25
Ilk defa
başka bir yıldızın
kromosferi radyo
dalgaları kullanılarak
tespit edildi ve
ölçümlendi
26
“ Paris sokaklarından
toplanan başıboş bir kedi,
uzaya gönderilen ilk ve tek
kedi oldu.
82
Bir gezegenin rengi
yaşanabilirliğini nasıl etkiliyor?
Tıpkı bir yaz gününde beyaz bir tişörtün insanı
serin tutuyor olması gibi, bir gezegenin rengi,
bir gezegenin sıcaklığını yaşam için doğru
seviyede tutmada önemli bir rol oynuyor.
Uzayda yaşam arayışımız şu anda yüzeyde
sıvı su bulunmasına izin veren bir aralıkta
sıcaklıklara sahip ötegezegenler bulmaya
odaklanmış durumda.
Okyanus veya bazalt gibi karanlık bir
yüzeye sahip bir ötegezegen, gelen yıldız
enerjisinin çoğunu emer ve ısınır. Kar veya
kum gibi daha parlak bir yüzey söz konusu
ise, ötegezegen yıldız enerjisini yansıtır ve
sıcaklığının yükselmesi engellenir.
Renk, sıcaklıkta çok önemli bir rol
oynadığından, yıldız ışığı türü, ötegezegen
rengi ve ötegezegen-yıldız mesafesi
arasındaki etkileşimde sıvı suyun var
olmasına izin veren bir kesişim noktası
bulunuyor. Bu karmaşık etkileşim sistemini
daha iyi anlamak, yaşanabilir bir gezegen
bulmamıza yardımcı olacaktır.
Önümüzdeki on yılda, ötegezegenlerin
yaşanabilirliğini doğrudan ölçümlerle
değerlendirebileceğiz. O zamana kadar birçok
farklı senaryoyu modellememiz gerekiyor,
bu yüzden çok çeşitli olası ortamlar için
hazırlıklıyız. Ötegezegenlerin renklerinin
yaşanabilirliği etkileme biçimini modelleyerek,
araştırmamızı yaşam için en fazla umut
vaat eden ötegezegenlere odaklanabiliriz.
Bu bize, gerçek gözlemleri tahminlerimizle
karşılaştırma imkânı verecek
90
Kütleçekimi dalgaları, evrenin
herhangi bir yerinde, kara
delikler gibi büyük nesnelerin
çarpışmalarının neden olduğu,
uzay-zamanda yayılan
dalgalanmalardır.
91
Ilk defa ağırlıksız
ortamda
olmak nasıl
hissettiriyor?
Dünya’da ağırlıksız ortamı
düzgün bir şekilde simüle
etmenin bir yolu yok ve
uzun zaman önce tüm
simülatörlerin aslında
yanlış olduğunu öğrendim.
Bunu bir test pilotu ve bir
astronot olarak söylüyorum.
Simülatör, gerçek deneyime
mümkün olduğu kadar fazla
yaklaşmanın bir yolu, böylece
gerçek hayatta başımıza
gelince başa çıkmamız
mümkün oluyor. Gerçekte
uzaya gittiğinizde, emniyet
kemerini çözdüğünüzde ve
ağırlıksız hale geldiğinizde, bu
artık kalıcı bir deneyim oluyor.
Test uçağı yere değdiğinde
veya simülatörden çıkar
çıkmaz bitecek bir olay değil.
Yerçekimi tarafından aşağı
çekilmeye o kadar alışmışız ki,
neredeyse sürekli yukarı doğru
çekiliyor gibi hissediyorsunuz.
Ağırlıksız ortamda, birdenbire
her şey görünmez iplerle
yukarı doğru çekiliyormuş
gibi geliyor. Anlık bir sihir
gibi geliyor, çünkü aniden
takla atabilir, süzülebilir ve
uçabilirsiniz.
Bu harika!
92
Karanlık madde karanlık ışık yayabilir mi?
Karanlık maddenin özellikleri hakkında çok az şey biliyoruz. Son birkaç on
yılda, karanlık ışık emisyonu içeren veya içermeyen çeşitli karanlık madde teorileri
üretildi. Karanlık maddenin karanlık ışık yayması ya da yaymaması, karanlık madde
teorisini sabitlememize izin veren anahtar bir özellik. Karanlık ışık yayan karanlık
madde teorileri çeşitli kısıtlamalara sahip. Bu teorilerde karanlık madde, kendisiyle
etkileşime giriyor ve karanlık ışık üretiyor. Etkileşim çok sık meydana geliyor olsaydı,
galaksilerdeki karanlık maddenin dağılımı, mevcut gözlemlerden çıkan değerlerden
çok farklı hale gelirdi. Yakın zamanda yapılan araştırmalar, karanlık maddenin
karanlık ışıkla, protonların sıradan ışıkla aynı güçte etkileşime girmesi durumunda,
karanlık maddenin protonlardan yüz kat daha ağır olması gerektiğini gösteriyor. Daha
zayıf etkileşimler için kütle üzerindeki sınır daha zayıftır. Bu kısıtlama sağlandığı
sürece, karanlık madde karanlık ışık yayabilir. Karanlık ışık bizim için neredeyse
görünmez olmalıdır, aksi takdirde karanlık madde artık karanlık olmaz.
92
1801’de Ceres, keşfedilen ilk
“asteroit” oldu. 2006 yılında
ise Plüton ile birlikte
cüce gezegen olarak
sınıflandırıldı.
93