Mevsimsel özellik gösteren bipolar bozukluk, sonbaharda farklı etkilere yol açabiliyor. Sonbaharın son günleri ve kışın ilk günlerine doğru çökkünlük belirtilerinin ortaya çıkabileceğini belirten uzmanlar, bu dönemde içe kapanma, isteksizlik, karamsar düşünceler, derin bir mutsuzluk, geleceğe dair ümitsizlik ve zaman zaman intihar düşünceleri ve davranışı görülebileceği uyarısında bulunuyor.
Her 100 kişiden 2-3’ünde görülebiliyor
Bipolar bozukluğun “iki uçlu duygudurum bozukluğu, manik depresif bozukluk, iki uçlu mizaç bozukluğu, bipolar affektif bozukluk” gibi isimlerle de adlandırılabiliyor. Bipolar bozukluk toplumda her 100 kişiden 2 veya 3’ünde görülebilen ruhsal bir hastalıktır. Erkeklerde ve kadınlarda görülme oranı eşittir ve ortalama başlangıç yaşı 20–25 yaş civarındadır. Hastalık genel olarak; taşkınlık (mani) ve çökkünlük (depresyon)dönemleri ile karakterize oluyor. Birbirlerine zıt gibi görünen bu iki hastalık dönemi yatışma ve alevlenmelerle seyreder. Hastalık dönemleri dışında ise hasta hemen tamamen normale döner. Ancak bazı hastalarda günlük yaşamı kısmen de olsa etkileyen kalıntı belirtiler devam edebilir.
Taşkınlık döneminde riskli davranışlar ortaya çıkıyor
Taşkınlık (mani) dönemin; duygu durumun çok yükseldiği, hastanın aşırı coşkulu olduğu bir dönem. Bu dönemde hastada abartılı önemli düşünceler veya ayağı yere basmayan projeler, kendini olduğundan çok daha yüksekte hissetme, büyüklük düşünceleri, sinirlilik veya aşırı neşe hali, özgüven artışı, düşüncelerin hastanın zihninde adeta yarışması, kendini aşırı enerjik hissetme, uyku gereksiniminde azalma, hatta uyku gereksinimini inkar etme, sonuçlarını düşünmeden heyecanlı veya riskli faaliyetlere kalkışmak (çok fazla para harcama, aşırı hızlı araba kullanma, riskli cinsel aktivite) gibi belirtiler görülebilir.
Çökkünlük döneminde mutsuzluk, içe kapanma görülüyor
Çökkünlük (depresyon) dönemi ise, taşkınlık döneminin tam tersi. Bu dönemde; mutsuzluk, karamsarlık, umutsuzluk, özgüvende azalma, değersizlik hissi, abartılı suçluluk veya pişmanlık düşünceleri, eskiden zevk aldığı faaliyetlerden zevk alamama, iştahsızlık veya uykusuzluk gibi değişiklikler, dikkat ve konsantrasyonda bozulma, enerji azalması ve halsizlik, ölüm ve intihar düşünceleri ortaya çıkabilir.
Bipolar bozukluktaki duygu iniş çıkışları keskindir
Bütün insanların duygusal dünyasında, ruh halinde değişiklikler, inişler-çıkışlar olur. Herkes günlük yaşamında dakikalar, saatler veya bazen birkaç gün süren öfke, sevinç, üzüntü, coşku, keder, huzursuzluk, endişe duyguları arasında iniş çıkışlar yaşayabilir. Ancak bipolar bozuklukta; yaşamsal olaylarla kısmen veya tamamen ilişkisiz olarak, uzun süren, keskin iniş çıkışların olduğu, düşünceleri, duyguları, davranışları ve kişinin işlevlerini, yaşamını etkileyen yoğun duygu durum değişimleri yaşanır. Her ne kadar hastalığın sık görülen belirtileri birçok kişide benzer olsa da, belirtilerin şiddeti ve ortaya çıkış şeklinin kişiden kişiye değişiklik gösterebileceği de akılda tutulmalıdır.
Sonbaharda çökkünlük, ilkbaharda taşkınlık ortaya çıkıyor
Bipolar bozukluğun seyrindeki en önemli özelliklerden biri de mevsimsel özellik göstermesi. Hastalar ilkbahar – yaz aylarında taşkınlık, coşkunluk yaşarken, sonbahar – kış aylarında çökkünlük, durgunluk içinde girerler. Hastaların yaklaşık dörtte biri bu mevsimsel özellik nedeniyle ilkbaharın son günleri, yazın ilk günlerinde kötüleşirler. Hastalarda dürtüsel, tepkisel davranışlar, saldırganlık eğiliminde artma, öfke patlamaları, aşırı para harcama, taşkınlaşma, riskli davranışlar sergileme azımsanmayacak oranda görülebilir.
İntihar riskine dikkat
Sonbaharın son günleri ve kışın ilk günlerine doğru ise çökkünlük belirtileri ortaya çıkabilir. İçe kapanma, isteksizlik, karamsar düşünceler, derin bir mutsuzluk, geleceğe dair ümitsizlik ve zaman zaman intihar düşünceleri ve davranışı görülebilir. Yapılan araştırmalar hastalığın çökkünlük dönemlerinde hastalarda intihar riskinin arttığına dikkati çekmektedir.
Women’s Shine
··
158 görüntüleme
Bu yorum görüntülenemiyor
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.