Son iki asırda birçok yeni müesseseler ve mektepler açıldı. Ancak bu mekteplerde eskinin taklidi yerine moda kelimesiyle ifade olunan yeninin taklidi yer aldı; Avrupa, körü körüne taklit edilmek istendi.
Mektepler açıldı; buralarda yeni ilimler okutuldu. Lâkin ilim sevgisi aşılanmadı; âlimin üstünlüğü ve cemaat içindeki önderliği telkin edilmedi.
Çünkü ilme gerçekten inanılmadı.
İlim, bizim hayâtî menfaatlerimiz için vasıta olarak, şekil halinde istismar edilmek İstendi; teknik putlaştırıldı.