youtu.be/UfYn7Ns0Fn8
Mem û Zîn , Ahmed-i Hani'nin 1692 yılında yazdığı ünlü manzum eseri. Kürtçe'nin Kurmanci lehçesi ile yazılmıştır. Birbirine aşık olan ancak kavuşamayan iki gencin trajik öyküsünü anlatır. Bu hikâye milattan çok önceden bu yana halk arasında söylenen ve mitolojik nitelik kazanan bir destandır.
MEM Ü ZlN dünyanın ölmez edebî eserleri arasında ön
safta yer almıştır. Bu dev eser konusuyla Shakespeare'in ROMEO VE JULİYET'inin, Fuzulî'nin LEYLA İLE MECNUN'un bir dengidir.
Eser, Türkçe, Farsça, Arapça, Fransızca ve Rusça’ya tercüme edilmiştir.
Not: Okuduğum kitap ise Türkçe çevrilmiş ve beyit şeklindedir.
Bir beyin iki kız kardeşi olan güzeller güzeli Sıti ve Zîn. Zîn beyaz tenli ve beyin canciğeri gibiydi, Siti ise, esmerimsi ve bir selvi gibiydi.
Sıti ile Tacdin birbirine aşık olur, Mem ile Zîn de birbine aşık olur. Mem ve Tacdin ise yakın dosttur.
Sıti ve Tacdin birbirine kavuşur ancak Zîn ve Memo hâlâ birbirine kavuşamamıştır ve onların arasında ki en büyük engel hiç kuşkusuz Bekir'dir.
Mem û Zîn'in hikâyesi "Meme Alan" adıyla Kürt halkı arasında hayli yaygın ve eskidir. Bu hikâye Milâttan
önceden bu yana halk arasında söylenen ve mitolojik bir
nitelik kazanan bir destandır.
Büyük Ozan Ahmed-i Hânî de "Meme Alan" destanından ilham alarak o hikâyeyi kendi çağının yaşantısına
göre somut bir kalıba dökmüş, çağdaş ve modern bir üslûpla yazmıştır. Bu suretle hem destanı kaybolmaktan
kurtarmış, hem de Kürt edebiyatına ölmez bir eser armağan etmiştir.
Hânî bu eserde Memo ve Zîn'in aşkı etrafında çağının yaşantısını, o zamanın sosyal, kültürel ve idarî durumunu da güçlü bir meharetle tasvir etmiş gözler önüne
sermiştir. Doğruluğu, suçsuzluğu, zayıflığı ve çaresizliği Memo ve Zin'in şahsında toplayarak ; kötülüğü, dalkavukluğu, fitneciliği ve ikiyüzlülüğü de Bekir'de somutlaştırarak gözler önüne sermiştir.
Bundan başka o çağda yöneticilere, devletin siyasî ve
idarî çarkına hâkim olan anlayışı usta bir üslûpla anlatmış; bu geri, zalim, çarpık ve küflü anlayışı yerden yere
vurmuş; yöneticilerin davranış ve anlayışını, özellikle onların kötü niyetli, kinci, çıkarcı ve dalkavuk kimselerin
sözüyle oturup kalkmalarını ortaya koyarak kötülemiş,
bu çürük ve haksız düzene karşı âdeta isyan etmiştir.
Ahmed-i Hânî 1651 jolında Hakkâri bölgesinin Hân
köyünde dünyaya gelmiştir. Kısa bir sürede ilim ve kültürde ün salmış, bu alanda hayli ilerlemiştir, 14 yaşlarındayken yazarlık hayatına atılmıştır.
Xânî Kürt edebiyatına çok değerli hizmetler yapmış,
birçok nefis şiir ve eser armağan etmiştir.
Ben bayıla bayıla okudum, gerçekten çok güzel ve okunmaya değer bir yapıt. Kesinlikle tavsiye ederim :))
Okuyacaklar için keyifli okumalar :)
Mem û ZînEhmedê Xanî · Gün Yayınları · 19682,207 okunma
Ninemin anlattığı "çirok" dediğimiz anlatılardan biri ve çok değerli bir eser edebiyata kazandırılmış olması ayrıca çok büyük bir katkı, emeğinize sağlık incelemenizi severek okudum.🌼💛