Nietzsche önerdi bana bu yazarı, Ecce Homo'da; Stendhal ismini Dostoyevski ile aynı cümlede övgüyle görünce en kısa sürede bu Fransız'ı okuma kararı almıştım. Harika bir karar almışım, en içten duygularımla kendimi kutluyorum. Baştan uyarayım, her klasik kitapta olduğu gibi bunda da baştan sona cinsiyetçilik var. Malum 1830 yılında (gerçekçilik akıyor kitapta, romantizm çağında gerçekçi yazar olmak zor olsa gerek) dünya üzerinde cinsiyetçiliğin olmadığı bir mekan yoktu. Kadınlar da erkekler de toplumsal normlar gereği dönemin rollerini oynayan piyonlar, dönemin şartlarına adapte olmuş ve bununla yaşamaya alışmış insanlardı. Altını çiziyorum, hem piyon hem de insandı onlar. Tıpkı bizim gibi. Peki kimin piyonuydu bu insanlar? Biz kimin piyonuymuşuz? Hakikaten, hala piyon-insan mıyız yoksa onu bile olamıyor muyuz artık? Piyonluktan robotluğa terfimiz tamamlandı mı? 1830 yılı, Fransa'da Cumhuriyetin ve Napolyon'un ardından Kral yeniden hakim ve Restorasyon Dönemi olarak bilinen o dönemdeyiz. Devir ikiyüzlülük devri. Yükselmek istiyorsan oyun oynamak zorundasın. Sistemin, Kralın veya soyluların, rahiplerin veya şövalyelerin gönüllü piyonu olmak zorundasın. İşte o dönemde Julien adında gencecik, güzel yüzlü, kurnaz, 18 yaşına kadar köylü-keresteci babasından yemediği dayak kalmamış genç bir adamın hikayesini okuyoruz Kırmızı ve Siyah'ta. Bu çocuk Napolyon hayranıdır, kitap okumaya bayılıyordur ve nadir görülen bir ezber yeteneği vardır. Daha ufak yaşlarda incili ezberlemiş, herkese Tanrı'ya inanıyor gibi yapmış, kurnaz bir ikiyüzlüdür. Müthiş hırslıdır, fevkalâde güzeldir ve çok deneyimsizdir. Bu çocuk yükselmeyi takmıştır kafasına, gözü başka şeyleri görmüyordur. Bu çocuk tutkuludur, hayata meraklı ve devrini kendi yaşıtlarına göre çok daha iyi anlamıştır. Roman boyunca bu çocuğu okuyoruz işte. Ama ne roman! Kırmızı ve Siyah, aşkın üzerindeki karanlığı da, devrin derinindeki kızılı da yaşatıyor. Sonra kafanızı kitaptan kaldırtıp etrafı izletiyor. Gördüklerinizin okuduklarınızdan daha içler acısı olduğunu gösteriyor. Çünkü bu devirde ikiyüzlü olmak yetmez, şaklaban da olmak zorundasınız "yükselmek" için. Bir ufak tavsiye, kitabın sonunu mutlaka Mozart'ın Requem'i ile okuyun. En azından kafanızda çalın o muhteşem müziği.

Kırmızı ve SiyahStendhal · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 20229,9bin okunma

··

459 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.