Vaktiyle büyük medeniyetlere sahne olmuş, üç büyük Peygamber vermiş, cihan için vahdaniyet mücadelesini başarmış olan bu tarihi ülkelerde şimdi, bu günün nimetlerinden, umranından, ilim ve hatta ahlakından yoksun yaşayan insanlar, Koca Akif’in duygulu ve imanlı kalbini incitiyordu. Şark, şark diye o kadar özlediği yerlerde göreceği bu muydu? “Bu manzara, bu sefalet, bu iptidailik, bu çöküş nedir?”