Rebî bin Haysem (Rahmetullâhi Aleyh) evine bir çukur açmıştı, her gün orada uyur, ölümü hatırlardı. Şöyle derdi: "Kalbim bir an ölümü hatırlamasa mahvolur."
Dilden korunmak için bu kadar güzel bir yola başvurmak
Söylentiye göre Mansur bin Mutez, yatsı namazından sonra kırk sene tek kelime konuşmamış, Rebi bin Haysem'in de yirmi sene konuşmadığı söylenir. O mübarek zat sabahleyin yanına bir divit kalem bir defter alır, dışarı çıkarmış, her konuştuğu lâfı
yazarmış. Akşam gelince kendi kendisini muhasebe edermiş. Diyeceksiniz ki, bu kadar sükûtun ne mânası var, sebebi nedir?Bil ki bu sükûta sebep dilin; hata, yalan, gıybet, enine riya, nifak, fuhuş, miras nefsi tezkiye, batıla daima, husûmet, fuzulilik, tahrik, tezyid, tenkis, halka eziyet, şerefi lekelemek v.s. gibi pek çok âfetinin mevcut olmasıdır. Bu hareketler dile
tatlı gelir kalbe halâvet verir insanoğlunun tabiatı onu ister, şeytan düdükler. Bu gibi hareketlere alışanlar kolay kolay dillerini tutamazlar.
Rabi’ İbni Haysem şöyle demiştir;
Ölüm düşüncesi, bir saat kalbi terk ederse, kalp bozulur.
Sayfa 177Kitabı okudu
İleri zahidlerden Rebi bin Haysem'e pazarda fiyatların arttığı haber verilince şöyle buyurmuştur:
"Bizi aç koymasından korkmayın!Zira açlık susuzluk evliyaya nasip olur."
Rabi'b. Haysem (ra) yirmi sene dünyaya ait bir söz söylememiştir. Sabahladığı zaman bir divit ile kağıt alır,ne konuşursa kaydeder. Akşam üzeri konuştuklarından nefsini sorumlu tutar, hesaba çekerdi.
Hasan-ı Basri diyor ki: «Ashab-ı kiramdan üç yüz kişi gördüm, bunların yetmişi Bedir Harbi'ne katılmıştı. Hepsi de Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellemin şöyle buyurduğunu bana haber vermişlerdi:
«La ilahe illallâh diyenlerin gıybetini yapmaktan dillerinizi koruyun, günahları sebebiyle mü'minlere kâfir demeyin, hayır ve şerri Allah'ın takdir
