Para ve Değeri
Örneğin paranın nesnel bir değeri yoktur. Kağıt bir parayı yiyemez,
içemez ya da giyemezsiniz. ama insanlar değerine inandığı
sürece parayla yemek, içecek ve kıyafet satın alabilirsiniz. Fırıncı
bir anda paraya olan inancını kaybedip bu kağıt parçasına karşılık
bana ekmek vermeyi reddederse birkaç sokak ötedeki süpermarkete
giderim. Ancak süpermarketteki kasiyer, işportacılar, alışveriş merkezleri
de artık bu kağıt parçasını kabul etmiyorsa o zaman para
değerini yitirecektir. Kağıt parçası var olmaya devam edecektir tabii
ama değerini yitirecektir.
Bu gibi durumlar zaman zaman yaşanır. 3 Kasım 1985'te Myanmar
hükümeti beklenmedik bir anda yirmi beşlik, ellilik ve yüzlük
kyat banknotların artık tedavülden kalktığını ilan etti. Paralarını
değiştirme şansından mahrum bırakılan insanların hayat boyu dişlerinden
tırnaklarından artırdıkları birikimleri değersiz kağıt parçalarına
dönüştü. Feshedilen banknotların yerine hükümet Myanmar'ın
diktatörü General Ne Win'in yetmiş beşinci doğumgününü kutlamak
adına yetmiş beşlik kyat banknotlar bastı. Ağustos 1986'da
on beşlik ve otuz beşlik kyatlar dolaşıma girdi. Söylentilere göre
numerolojiye inanan diktatör için on beş ve otuz beş şanslı sayılardı.
Ne var ki yeni banknotlar tebaasına pek şans getirmedi. 5 Eylül
1987'de hükümet yine ansızın otuz beşlik ve yetmiş beşlik banknotların
artık para olmadığına hükmetti.
Sayfa 154 - Kolektif kitapKitabı okudu
Yüzyıllık Yalnızlık’ın dünyanın dört bir yanındaki başarısıyla rüşdünü ispatladıktan sonra Gabriel Garcia Marquez’i sanatçı sorumluluğu olarak zorlu bir görev bekler. Anlatım tarzı olarak, Macondo’nun tarihini anlattığı romanının etkisinden bir an önce kurtulmalı ve kendini tekrar etmek gibi, sanat dünyası tarafından yadırganan bir durumun içinden kendisini çekmek zorundadır. Bu, bir çok edebiyatçının dikkat etmediği ciddi bir ‘sanat vicdanı’ sorunudur. Fakat artık maddi olarak rahatlayan Gabo, bir sonraki eserinde yeni bir tarz denemek için kendini daha dinç hissedecektir.
Latin Amerika dünyasının en bilindik figürlerinden olan diktatörler konusuna eğilmek isteyecektir Marquez. Aslında Yüzyıllık Yalnızlık’tan önce bu konuda üç yüz sayfalık, halk mahkemesinde geçen bir müsveddeyi çöpe atmıştır. Başkan Babamızın Sonbaharı’na bu müsveddelerden hiçbir iz kalmayacak bir biçimde yeniden başlar.
1958 yılının ocak ayında saat sabah dörtte, General Marcos Perez Jimenes, sekiz yıllık diktatörlüğünün bitmesiyle hükümet konağından sessiz ve yavaşça, çamurlu postalları zeminde iz bırakarak başka bir ülkeye kaçar. Gabo da o zaman gazeteci olarak oradadır ve o gün bir diktatör hakkında yazmaya karar verir. Ardından gelen Küba Devrimi’nin ateşi de bu düşüncesini kamçılar.
Diktatör, bir felaket veya saadeti istismar ederek harekete geçen dar bir kadroya, ordu ve gençlik teşekküllerine dayanır. Elinde organize kuvvetleri ve basını vardır. Seçimden grubundan, basından, muhalefetten çekinen bir hükümet diktatör değildir. Demokrat Parti iktidarı seçimlerle işbaşına gelmiş insanların iktidarı idi. Şayet zaman zaman, sözde kalmış sert tedbirler düşünülmüş bile olsa, muhalefetin yaptığı şiddetli tahriklerin tesiriyle olmuştur.
Sayfa 78 - Yapı Kredi yayınlarıKitabı okudu
_Kitle, ilkel insan topluluğunun yeniden dirilişidir. Kitle psikoloji ilkel insan psikolojisidir. Bilinçsiz davranışlar, düşüncesizce menfaatlerinin peşine takılmak ilkel insan özellikleridir. Kitle yasası: Gerizekalılar, üstün zekalıları kendi seviyelerine çekerler.
_Kitle, arsız bir çocuk gibidir. Özgüvenden, özsaygıdan ve sorumluk duygusundan
