Gazali'nin Batılı Düşünürlere olan etkisi
Gazali' nin akıl yerine vahye vurgu yaptığını ve mistik bir inançla Tanrı ile doğrudan tevhid olunması gerektiği çağrısında bulunduğunu görmüştü. Bunlar Hristiyanlıkla ve kendisinin ortaya koyduğu dindarlık anlayışıyla birebir örtüşmekteydi. İktisat konusunda bile Thomas Aquinas Gazali'den yararlanmıştı, zira Gazali tefecilik, sahtekarlık, fiyatlandırma ve özel mülkiyet konularıyla ilgili açıklamalar yapmaktaydı. '
Daha sonra birçok Avrupalı yazar da Gazali'den yararlanacaktı. Bunların arasında, Gazali' nin aklın yerine ilhamı koyan görüşlerini kendisine yakın bulan Fransız matematikçi ve Katolik düşünür Blaise Pascal (1623- 1662) ile Gazali'nin illiyet bağını reddediyor olmasını konu hakkındaki kendi düşünceleriyle benzer olduğunu düşünen İskoç iktisatçı David Hume (1711-1776) da vardı.
Sayfa 541 - Kronik KitapKitabı okudu
Avrupa tarihinde köleciliğin oldukça sağlam felsefi temellere sahip olmasının örnekleri çok fazladır. Modernitenin inşa olduğu zamanların hemen hemen tüm ünlü filozoflan köleciliği bir şekilde onaylamışlardır. Örneğin Hegel (1770-1831) siyah derili insanlann medeniyeti öğrenebilmeleri için köleliğin gerekli bir süreç olduğunu savunmuştur•
Britanya Empirislerinden, Hume:
"Hume, 1711'den 1776'ya kadar yaşadı. Düşünceleri bugün en önemli empirist felsefe olarak kabul ediliyor. Ayrıca, büyük filozof Immanuel Kant'a esin kaynağı olması bakımından da önemli Hume.
Hume İskoçya'da, Edinburgh yakınlarında
yetişti. Ailesi hukukçu olmasını istiyordu. Ama kendi eğilimi
oldukça farklıydı, 'felsefe ve bilgi konuları dışında kalan her
şeye karşı aşılmaz bir isteksizlik duyduğunu' söylüyordu.
Büyük Fransız düşünürleri Voltaire ve Rousseau gibi Hume
da tam Aydınlanma Çağı'nda yaşamıştı. Avrupa'da uzun geziler yaptıktan sonra Edinburgh'a döndü. En önemli eseri
olan 'İnsan Doğası Üzerine Bir İnceleme' yayımlandığında
yirmi sekiz yaşındaydı henüz. Söylediğine göre, bu kitaptaki
temel fikir daha on beş yaşındayken aklına gelmiş."
Sayfa 303 - Pan
Zaten çağdaşı D. Hume (1711-1776) dış ticaret fazlasının, para arzı genişlemesi yaratmasıyla ortaya çıkacak otomatik sürecin, bunu tersine çevirecek değişimler getireceğini göstermişti.
agnostizm denince felsefe tarihindeki iki önemli isim gündeme gelir. Bunlardan birincisi David Hume (1711-1776), ikincisi ise ondan etkilenen ve ondan daha da ünlü olan Immanuel Kant’tır (1724-1804). Bu iki isim de Tanrı’nın var olup olmadığını bilemeyeceğimizi, pekala maddenin de ezeli olabileceğini, fakat bunu da bilemeyeceğimizi söylemişlerdir.
Ontolojik kanıtın yanlışlığının en kesin kanıtları genelde David Hume (1711-1776) ve Immanuel Kant'a (1724-1804) atfedilir. Kant, Anselm'in 'varlık' yokluktan daha 'kusursuzdur' diyen şüpheli varsayımını çürüterek oyunun sırrını ortaya çıkarmıştır.
Mayıs 2009 Sayfa: 81
