Rainer Maria Rilke'nin yaşadığı ve içinde yarattığı dünya için, bugünün ve yarının büyümekte ve olgunlaşmakta olan insanlar için önemlidir. Büyük ve eşsiz kişi konuşmaya başladı mı, küçüklere susmak düşer.
Sayfa 11Kitabı okuyor
“Tamamen sustuğum zamanlarda bile susamıyorum. Susmak ile sükût başka şeyler demek ki. Hiç konuşmasam da içimde bir ses hiç susmuyor. Denedim ben bunu. İçimde devamlı konuşan biri var. Dene bak. Sussan da içinden konuşuyorsun. İçinde cümleler dolaşıyor. Kulağınla duymuyorsun. Ses yok belki ama konuşuluyor. Nasıl oluyor? Duymuyorsam eğer düşünüyor muyum sadece ya da hissediyor muyum? Ne oluyor? Kim konuşuyor?”
Susmak çürütülmesi en güç silahtır. İnsanların söyleyemedikleri bazı sözlerin içinde, söylediklerinden daha çok gerçek vardır.
"Susmak için çok sebebi olanlar hep böyle yapar sanırdı. Sesini kendinden başka duyan olmazsa, dışarı kusamadığı zehrin kendi içinde arınacağına inanırdı.."
Susmak hakkında konuşmak isteyen, mecburen bozar suskunluğunu, susmak üzerine yapılan her konuşmanın temel sorunu budur. Ben de burada aynısını yapıyorum, susmanın insana ne şekilde ve nasıl bir güçle dokunabileceğine dair birkaç fikir ileri sürmek üzere. Bu dokunuşun vesileleri çoktur, ama her susma şekli insana başka türlü dokunur. Her durumda bunun nasıl cereyan ettiğini ve ilişkinin doğrudan taraflarını ve ötekileri nasıl etkilediğini anlamak gerekir. Susma yoluyla dokunma ve dokunulma sanatını, hayatın akışı içinde deneyip yanılarak, pratik yaparak ve düşünerek öğrenebilirsiniz. Sonra yine susarak susmak hakkında tefekküre dalmak üzere...
Esas itibarıyla her iki seçeneğe de sahip olmak yararlıdır, konuşmak ve susmak. Tek başına konuşmak hüküm sürerse, bu susmayı tercih edenlerin aleyhine olur; belki onların da söyleyeceği bir şey olmasına rağmen, dikkate alınmazlar. Tek başına susma hüküm sürerse, bu memnuniyetle konuşmak isteyen ama buna cesaret edemeyenlerin aleyhinedir. Bir insan hiçbir zaman bir şey söylemezse, kendisiyle ilişki kurarken yararlı olabilecek bir idraki sağlamaktan imtina etmiş olur. Sürekli her şeyi söylemek ise, kendini tutamayan bir gevezeliğe delalet eder. Çok fazla konuşandansa, susmayı da bilen kişi daha güvenilir görünür. Susabilen, herhalde daha tefekküre yatkın olan insandır, çünkü susmak, kendini dinlemeyi daha fazla mümkün kılar, onun için "sakin sular derindir."
Sayfa 57Kitabı okudu
Avaz avaz bağırmak isterken avaz avaz susmak...
Tezatlar içinde bir gün taziyesi olacak ömrün.
Gürültülü bir gezegende, kendinden başka kimseyi duymayan hatta anlamayanların içinde susmak nereden baksanız en asil eylem.
Şimdi bana kalan tek şey susmak…
Çok geçmeden, gerçekten dindar yüreklerin mutluluk içinde yüzecekleri bu dümdüz ve uçsuz bucaksız çöle gireceğim. Tanrısal karanlığın, dilsiz bir suskunluğun ve anlatılmaz bir birliğin içine dalacağım; bu dalışta tüm eşitlikler ve eşitsizlikler yitecek; bu uçurumda ruhum kendini yitirecek; ne eşit olanı bilecek ne de eşit olmayanı ne de başka bir şey: Tüm farklılıklar unutulacak; yalın temelin içinde olacağım, hiçbir değişkenliğin görülmediği suskun çölde; hiç kimsenin kendini tam yerinde hissetmeyeceği gizlilik içinde. Ne işin ne de düşün bulunmadigi, suskun, içinde kimsenin oturmadığı suskun tanrısallığın içine dalacağım.
Sayfa 679Kitabı okudu
Henüz durum çok karışık değildi. Fakat, susmak da konuşmak kadar tehlikeli oluyordu artık. Dalgınlık, suskunluğu artırıyordu. Evli olduğunu unutuyordu. Evin içinde, bekârlığından kalan alışkanlıklarla yaşadığı oluyordu; hem de çok oluyordu. Eve girince karısını öpmeyi unutuyordu; söze başlarken, “canım” kelimesini atlıyordu; çocuklarına arasıra bir şey getirmeyi ihmal ediyordu. Karısının tembih ettiği en önemli şeyleri almayı unutuyordu. İnsan, Turgut’u tanımasa, bir kadın var, derdi. Yuvanın bütünlüğünü bozmadıkça, küçük maceralar bile hoş görülebilirdi. Bunlar, tırnak kırılması gibi, yerinin doldurulması kolay boşluklardır. İnsan acısını duymaz bile. Fakat erkek, gizlemeye başlayınca bir kere, kutsal birliğin tehlikede olduğu kuşkusuna kapılmakta haklıdır kadın
Sayfa 267 - İletişim Sinan Yayınları İkinci Bölüm
Bir lahzalik yürüyüştür yaşamak
Adım adım nefes almak ve susmak
An içinde andır, yen içinde yen
Birkaç kasımpati bulmak inceden
Ardında terazi, köprü ve sonsuz
Korku ve yakariş, ırmak ve ateş
Yâr makamındayım
Muhit kitapKitabı okudu
Sus Gönlüm
Bazen, uzaklaşmak gerekir yakınlaşmak için,
Bazen, hatırlamak gerekir hatırlanmak için,
Bazen, ağlamak gerekir açılmak için,
Bazen, anmak gerekir anılmak için,
Bazen de susmak gerekir duymak için,
Eğer çok konuşmak faydalı olsaydı, iki ağzın ve bir kulağın olurdu.
Onun için, çok dinleyip az konuşmak gerek!
Eğer susarsan, konuşman daha aydınlık olur.
Zira sükutta hem sessizliğin ışığı hem de konuşmanın faydası gizlidir.
Sığ suları, en hafif rüzgarlar bile coşturabilir.
Derin denizleri ise ancak derin sevdalar coşturur.
Anladım ki, derin ve esrarengiz olan her şey susar.
Anladım ki susan her şey, derin ve heybetlidir.
Biraz da sessizliğim konuşsun, harfsiz bir dil bulalım içimizde,
Sadece ikimizin anladığı bir hüzün olsun içinde!
......
Şems-i Tebrizi
Gerçek sohbet ehli yalnızca kelimelerle değil süküt ile de konuşur. Susarak bir şeyler anlatma olgunluğuna eriştiğinizde çok şeyi anlatmaya başlarsınız. Hele bir de birlikte susmak vardır ki onun tecrübesi çok başkadır. “Şimdi neden sustuk ki?” demeden ve hiçbir endişeye kapılmadan susmak... Bu ne büyük bir nimettir. Zira o susmanın, sükütun ve sessizliğin içinde ne sözler, ne sırlar, ne tınılar, ne nağmeler, ne şiirler, ne hikâyeler vardır... Bunu ancak akılları ve kalpleri fısıltı mesafesinde olan gerçek dostlar bilir.
