İki öncülden çıkarılan neticeye hadd-i evsat (hüküm) denir.
Birinci öncüle haddi Ekber (yüklem) denir.
İkinci öncüle haddi esgar ( konu) denir.
Haddi ekbere "Kübra" , haddi esgara "suğra" denir.
Kıyasta 4 şekil vardır;
1. Şekil: haddi evsat (hüküm) suğra da yüklem Kübra da konu olmasıdır.
Her cisim birleşiktir
Her bir bileşik yaratılmıştır.
O halde her cisim yaratılmıştır.
4. Şekil: haddi evsat (hüküm) Kübra da yüklem suğra da konu olmasıdır.
Bir kısım cisim birleşiktir.
Hiçbir birleşik, öncesiz değildir.
O halde bir kısım cisim, öncesiz değildir.
3.şekil haddi evsat (hüküm) hem Kübra hem suğra da konu olmasıdır.
Bir kısım cisim birleşiktir.
Her birleşik yaratılmıştır.
O halde bir kısım cisim yaratılmıştır.
2. şekil haddi evsat (hüküm) hem Kübra da hem suğra da yüklem olmasıdır.
Her cisim birleşiktir.
Hiçbir birleşik öncesiz değildir.
O halde hiçbir cisim öncesiz değildir.