İslâm' ı insanlık tarihinde bir evre (merhale), düşünce tarihinde bir uğrak (moment) görmekle ona " zaman " içinde bir sınır koyma endişesi güdülmektedir.
Çünkü modern insan sadece birbirine bağlı olarak gelişen düşünceleri yahut bir başka düşünceyle karşılaştırılabilen düşünceleri kavrayabiliyor.
Sayfa 22Kitabı okudu
İnsan vicdanı Alman alçaklığından sonra onu insanlıktan silip atmalıydı. Niçin böyle olmadı, Alman canavarlığını insan vicdanı nasıl kabul etti? İnsanlık, böylesine insanlık dışı davranışları, işlemleri kabul edecek kadar barbar mı? Yoksa insan soyu Hitler'i kabul edebilecek kadar hasta mı? Şunu iyice bilmeliyiz ki, insanlık toptan
hastalanmaz, delirmez. Bizim çağımızda da insanlığımız
delirmiş değil. İnsanoğlu toptan hastalanır, delirirse bu insanlığın sonu demektir
İnsan önce hayatta kalmış sonra inanmış ve en son reddetmiştir. "Neden?" Sorusu ise ne hayatı, ne de yaratıcıyı merak eder. Merak ettiği tek konu kendisidir. Ve kendisiyle o kadar ilgilidir ki, soruyu soran kişi içinde iyiliğe yatkın birçok özellik barındırmasına, hiç tanımadığı bir insanın hayatını kurtarmak için kendisininkini tehlikeye atabilecek olmasına rağmen yakın çevresine, sırf "kendisi" olduğu için acı çektirecek kadar bencildir. Filozoftur. Düşünür. Nedenleri merak eder. Elinden geldiğince de erişir. Ama tek sorun, elindeki nedenlerle ne yapacağını bilememesidir. Nasıl'ı soran, bildiklerini kullanarak hayatını kazanır. Kim'i soran tanrısını bulur ve tapar. Neden'i soran ise nedenleri bulur, bir süre savunur sonra unutur. Başka nedenler bulur, onları da savunur ve unutur. Ve böyle gider. İsmi: insanoğlunun önlenemez değişimi. Varlığına farklı nedenler bulmaktır, insanı ilerleten. Ancak "neden?" Sorusunu soranlar içinde bir azınlık, buldukları ilk nedene takılıp kalır. Onda ısrar eder. Değiştiremez, unutamaz. Ve bütün insanlık ilerlerken o azınlığın mensupları sabit kalır. Ya yok olurlar ya da bütün dünyayı ve barındırdığı farklı nedenleri reddederek yaşarlar...
Sayfa 46Kitabı okudu
İnsan, ancak kendisine emek verdikçe, kendisine özendikçe insanlaşır, insanlaşabilir: kemâl-i sâni.
Hiçbir bitki bitkileşmez, hiçbir hayvan hayvanlaşmaz; lakin insan insanlaşır; zira ancak insan, kendi mertebesine ait yetileri ve yetenekleri (istidat ve kabiliyetleri) gerçekleştirdikçe, geliştirdikçe insan olur. Dolayısıyla insanlık olan/olunan bir şeydir.
Sayfa 60 - KapiYayinlariKitabı okudu
