...İslamın temeli ahlak, ahlakın özü bilgi, bilginin özü akıl imiş.
" Şöyle hayran eyle beni
Aşkın oduna yanayım
Her ne yana bakar isem
Gördüğüm seni sanayım."
Kendimi kötü fiil, hâl ve sıfatlarda baki; iyi fiil hâl ve sıfatlarda fani hissettim. Çirkin olanda baki olmayı kim ister?
Nefsindeki fenalardan fani olan Hakk ile baki olurdu.
Allah her şeyi kendi nurundan yarattı. Allah'ın nuru bir umman, yaratılmış her şey onun dalgaları ve köpekleri. İnsan, yaratılmışların en üstünü olmak dolayısıyla Allah'ın tecellisine en ziyade layık olandır. Güneş'e göre bir zerre; ummana göre bir damla. Her damla ummandan bir parça ve her damlada ummanın bütün özellikleri var. Onun içindir ki iki cihan güneşi Muhammed Mustafa, "Kendini bilen Rabb'ini bilir" buyurmuştur. Nerede bir damla varsa ummana koşar. Her damla ummanı özler; her parça bütününü arar. Âlem Âdem içindedir, Âdem de Âlem içinde.
Her ne ki arıyorsun; aradığın ancak sensin... İyinin de, kötünün de fidanı senin içinde büyür... Her meyvenin içi, kabuğundan yeğdir. Sen göremiyorsun diye bu âlem yok değildir. Âlemin varlığını ancak kul olarak anlayabilirsin. Allah Muhammed'i önce kul, sonra resul edindi. 'Abdühü ve resülühü' demekten murat, kulluğun peygamberlikten önce geldiğidir... Allah'a karşı tam kul olmak, varlığa karşı tam hür olmak anlamına gelir... Dünyanın hürriyeti Allah'a kul olmakla mümkündür. Nitekim Hz. Peygamber'in bir adı da Abdullah'tır; yani Allah'ın kulu...
Yanlış olan, zor olan, hüsrana götüren kulun hata yapması değil, hatada ısrar etmesidir. Allah'ın bir değil bin tövbe kapısı vardır. Senin de amel defterini dürdükleri bir günün geleceğini sakın unutma. Azrail canını alır, zaman şanını unutturur, kara toprağa tenini karacakları gün olur... Özünü tevhide uydur, yüzünü Mevla'ya döndür.