Okuduklarım arasında beni böylesine etkisi altına alan bir kitap hatırlamıyorum. Kitabın baş karakteri olan Raskolnikov'u yaşamadan okumayan yoktur herhalde. Öyle ki kendime sık sık şunu hatırlatmak zorunda kaldım: Tefeci kadını sen öldürmedin Rabia! Raskolnikov öldürdü!
Raskolnikov için iki çeşit insanlar var: sıradan insanlar ve olağanüstü insanlar. Sıradan insanlar, kısaca toplumun ve ahlakın getirdiği düzene ve zorunluluklara uyarak bunlara boyun eğen insanlar. Raskolnikov toplum kurallarının ve ahlakının ötesine giderek kendi tabiriyle olağanüstü insanlardan olmak isteyişini ve bunu daha ilk aşamada beceremediğinden dolayı yaşadığı iç çatışmaları, ara ara kendisiyle olan çelişkilerinin onu kendi dünyasında kocaman bir belirsizliğe dönüştürdüğü, gereğinden fazla düşünmekten kendini kaybettiği o dünyasına hemen bizi de içine çekiveriyor.
Kimseye bir faydası dokunmadığı tefeci kadını öldürmeye karar vermesiyle başlıyoruz Rasnolnikov' un kafasında yaşamaya. Bunu gerçekleştirdiği andan itibaren ise kendini beklentisinden farklı olarak bambaşka duyguları hissederken buluyor. Ara ara amacına ulaşamadığını düşünmenin verdiği rahatsızlık , yakalanma korkusu ve yüksek düzeyde duyduğu şüpheden kendinizi alamayıp büyük bir merakla Raskolnikov' un düşüncelerinde kaybolmak istiyorsunuz. Zaten herkesin içinde Rakonilkov' dan bir parça bulunduğuna eminim.
" - Ben yalnızca bir bit öldürdüm Sonya. Yararsız , iğrenç, herkesi zararı dokunan bir bit!
-Ama bu bit bir insan! "
Lars Iyer "Edebiyat olmadığında Trajedi'yi de Devrim'i de kaybederiz." diyor. Bu düşünceye katılmadan edemiyorum. Girişte sorduğum soruya benim cevabım ise şöyle olurdu:
