A ve B Yayımları İçin Önsözler, Giriş; Aşkınsal Estetik

Arı Usun Eleştirisi

Immanuel Kant
Immanuel Kant (1724-1804) tüm yaşamını doğduğu ve hiç ayrılmadığı Prusya kenti Königsbergde geçirdi. Orada tanrıbilim okudu, 1755te öğretmenlik görevine başladı, 1770te mantık profesörü oldu, ve hiç evlenmedi. En önemli yapıtı olan Arı Usun Eleştirisi nde bilme yetimizin bilmeye yetenekli olup olmadığını bilmemiz, yani bilmeden önce bilmemiz gerektiğini göstermeye çalıştı. Kişisel bilincini Gerçeğin saltık yargıcı sayarak "Arı Us" dediği sıradan derin düşünme yetisini yargıladı, ve onu bilginin sınırlarını aşması zemininde eleştirdi. Buna kanıt olarak herhangi bir çıkarsama ya da tanıtlama sunmayı gerekli görmeksizin, tüm belirlenimlerden boşaltılmış ve dolayısıyla bilinmesi özel olarak olanaksızlaştırılmış ve gereksizleştirilmiş bilinemez bir kendinde-Şey soyutlamasını gösterdi. Bilme yetisi gerçek Varlık ile, kendinde-Şey ile ilişkisiz olarak salt kendi düşüncelerini bilebilirdi. Bilmenin bilincinin ötesine, nesnelliğe geçmesi yasaklandı. Kantın tanıtlamaları sıradan bilincin olağan tasım işlevleridirler, her içeriğe eşit ölçüde açık olarak herhangi bir yöntemsel karakter göstermezler. Bu seçme özgürlüğü içinde, Eleştirel Felsefe Realiteyi bilginin alanından dışlar ve Fenomenin öznelliği içine yerleşerek yalnızca bilincin kendisinin bilginin nesnesi olabileceğini savunur. Yine, eğer Kantın felsefesini düzeltmeden alırsak, insan için olanaklı olan yalnızca fenomenal bir ‘bilim, bilginin yerini alan inancın temelinde fenomenal bir ahlak ve törellik, ve kişisel-öznel beğeniler temelinde fenomenal bir estetiktir. Özellikle ‘aşkın/transzendent olanla ilgilenmeyen felsefesine keyfi olarak ve paradoksal olarak ‘Aşkınsal/Transzendental Felsefe adını veren Kant kuşkucu eğilimi ile Aufklärung filozofları arasında bir onur yeri doldurdu. Tüm zamanlarda kendisini dinlemeye ve izlemeye hazır eşit ölçüde kuşkucu eğilimli geniş bir bilinç alanının duygudaşlığını kazandı. Kişisel olarak bir nihilist olmasa da, "insanın yamuk tahtasından düzgün hiçbirşey yapılamaz" diyordu.
Author:
Immanuel Kant
Immanuel Kant
Translator:
Aziz Yardımlı
Aziz Yardımlı
Estimated Reading Time: 3 hrs. 5 min.Page Number: 109Publication Date: March 2011Publisher: İdea Yayınevi
ISBN: 9772146123004Country: TürkiyeLanguage: TürkçeFormat: Karton kapak

Comments and Reviews

See All
109 syf.
·
Not rated
·
Read in 9 days
Ömer YILDIRIM'a ait olan "Immanuel Kant ve Onun Metafiziği" adlı makale felsefe.gen.tr adresinden alınmıştır. Geleneksel felsefede çoğu zaman metafiziklerin temel ön dayanakları, o metafizik sistem içinde temellendirilmiştir. Buna karşılık Kant, metafiziğin temellerini metafiziğin dışında bir yerde, saf aklın genel yasalarında
Arı Usun Eleştirisi
Arı Usun EleştirisiImmanuel Kant · İdea Yayınevi · 2011212 okunma
Reklam
109 syf.
8/10 puan verdi
·
Liked
Okuması zor, anlaması daha zor olan kitap olarak adlandırabilirim. Kant, aklı kategorilere ayırmış, fenomenal (görünüş) ve numenal(düşünüş) alanda varlığa gelen ve aklın sınırlarını aşan tüm şeyleri konu edinmiştir. Buraya hem Arı Usun Eleştirisi'nden, hem de Kant'ın "Aydınlanma Nedir?" Adlı metninden yola çıkarak, iki metnin de özeti niteliğinde yalnızca şunu yazabilirim; "Aklını kullanma cesaretini göster!"
Arı Usun Eleştirisi
Arı Usun EleştirisiImmanuel Kant · İdea Yayınevi · 2011212 okunma
109 syf.
8/10 puan verdi
Hayatımda en yavaş okuduğum kitaptır; daha doğrusu okumaya çalışıp bıraktığım. Kaldığım yeri açıp, bir cümle okuyup, o cümleyi bir daha okuyup, kurşun kalemle her sözcüğün altını çize çize bir kez daha okuyup kitabı kapattığımı ve günler boyu üzerinde düşündükten sonra kendimi hazır hissettiğimde tekrar açıp, sonraki cümleyi okuduğumu bilirim.
Arı Usun Eleştirisi
Arı Usun EleştirisiImmanuel Kant · İdea Yayınevi · 2011212 okunma
109 syf.
10/10 puan verdi
·
Liked
suphistike
Kant için insanın öne çıkan en önemli özelliği onun ‘akılsal varlık’ olmasıdır. Doğru ve yanlış, iyi ve kötü, güzel ve çirkin kavramlarını, insan aklının ayrı fakültelerinin etkin ve işlevsel oldukları farklı alanların özel kavramları olarak değerlendirir. Örneğin doğru ve yanlış kavramları Spekülatif Aklın, iyi ve kötü kavramları Pratik Aklın ve güzel ve çirkin kavramları Estetik Aklın konularıdır. Spekülatif Akıl, Doğa’yı ‘Ne?’ ve ‘Nasıl?’ soruları ile sorgular. Doğanın yasalarını keşfedebilir. Görüngüler yani fenomenler dünyası hakkında konuşabilir. Numenler yani kendinde şeyler, bir şeyin neyse o hali hakkında suskun kalır. Çoğunlukla doğaüstü olanın, aşkın olanın, metafizik olanın alanına girmeye yeltenir ama her defasında eli boş döner. Sadece, spekülasyonlar yani kurgular, çelişki ve çatışkılar, polemikler, boş inançlar üretir. Kant, bilim insanları ve felsefecilerin çoğunlukla aklın bu fakültesini kullandıklarını söyler.”
Arı Usun Eleştirisi
Arı Usun EleştirisiImmanuel Kant · İdea Yayınevi · 2011212 okunma
Reklam
109 syf.
·
Not rated
Immanuel Kant, hiç şüphesiz başta Alman düşünce sistemi olmak üzere düşünce dünyasının önemli filozoflarından biri. Hele ki Schopenhauer gibi bir filozofu yetiştirmesini de hesaba katarsak bu onun bilgeliğinin kanıtı niteliğinde olur. Kant’ın, en önemli eseri olarak sayılabilecek Saf usun eleştirisi veya arı usun eleştirisi adlı kitabı, bilme yetimizin neye meyilli olup olmadığını öğrenmemiz yolunda yapmamız gerekenleri sorguladığı önemli yapıtıdır. Bu aşamada “Neyi bilebilirim” sorusu ile başlayıp, bir çok olguyu akıl yolu ile ele alıp sorgulayan Kant, varlık-şey ve kendinde-şey soyutlaması ilişkileri içerisinde ele alıyor. Kitap, Felsefe bilgisi yeterli olmayanlar açısından ağır gelebilir. Bu açıdan sağlam bir Felsefi birikimin olması gerek. Aksi takdirde sıkılabilirsiniz. Ama Felsefeye hakim olup okuyanlar için zevkli bir kitap. Yani iyi kafa yapıyor :). Felsefe ile kalın...
Arı Usun Eleştirisi
Arı Usun EleştirisiImmanuel Kant · İdea Yayınevi · 2011212 okunma
100 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.