İnceleme yerine şu alıntıyı yapsak yeridir:
"Atebetü'l-Hakayık, ayn bölüm başlıklarından da
anlaşıldığı gibi, Türk-İslam çevresinin kültür çerçevesi içinde,
bireylerin eğitimi için düzenlenmiş olan esasları, olduğu
gibi, Türkçe ve manzum olarak tekrarlayan bir ahlak kitabıdır.
Eserdeki fikirler çok defa ayet, hadis veya başka Arapça
beyitler ile kanıtlanmaktadır; bir zahmetle, işaret edilmemiş
olanlar için de aynı alanda benzer örnekleri bulmak mümkündür. Yazar burada, fikir bakımından, kendi
içtihadından ziyade, bilinen esasları güzel bir Türkçe ile ifade
etmekle yetinmiştir. Eserin yazıldığı tahmin edilen devirlerde
bu esasları, her okuyanın kolaylıkla anlayabileceği
ve hafızasında tutacağı bir tarzda, açık bir dil ile ve manzum
olarak neşretmenin bu yolun yolcuları için bir gaye olduğu
düşünülürse, Edib Ahmed'in bu işi mükemmel bir şekilde
başarmış olduğunu kabul etmek lazım gelir. Atebetü'l-
Hakayık'ın ne kadar büyük bir ihtiyacı karşılamış
olduğu eserin yazıldığı tarihten epey bir müddet sonra dahi
bunun yeniden tanzimi ve neşri ile uğraşılmış olmasından,
pek çok yazarın, gerek yazarın kendisinden ve gerek eserinden
takdir ile bahsetmelerinden ve nihayet Türk ülkesinin
değişik kısımlarında yazılmış olan nüshalarından iyice anlaşımaktadır."
ARAT, Reşid Rahmeti (1992) Atebetü'l-Hakayık. Ankara, TDK
