Locke-Hume ve Berkeley

Aydınlanma Filozofları

Gerald Hanratty

Aydınlanma Filozofları Gönderileri

Aydınlanma Filozofları kitaplarını, Aydınlanma Filozofları sözleri ve alıntılarını, Aydınlanma Filozofları yazarlarını, Aydınlanma Filozofları yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Hume'a göre akıl, hiçbir zaman kendisini insanın tutku alanında ifade eden irade eylemini sağlamaz. Ne de o, seçme ve eylemde her zaman hakim güçler olan tutkulara üstün gelebi­lir. Bu yüzden Hume'un ahlak felsefesi, tutkuların akla üs­tün geldiğini içerir. O, "Tutkuların kölesi olması gerekir ve hiçbir zaman onlara hizmet etmekten ve boyun eğmekten başka bir görev ileri süremez."
"Mümkün olduğunca kendi dışımızdaki şeylere dikkatimizi yöneltelim. İmgelerimizi göklere ya da evrenin en son sınır­larına dek açalım. Biz gerçekte kendimizin ötesine tek bir adım atamadığımız gibi dar sınırlar içerisinde kalan algıla­rın dışında herhangi bir varlığı da idrak edemeyiz."
Reklam
Akıl, sonsuzluğun imkansız olduğunu gösterme dı­şında, doğrunun ölçütü olarak izlenimlerin kabulü için ka­nıt gösterilemeyeceği gibi, onların kaynağı hakkında her­hangi bir açıklama da veremez. Onlar kendilerini sadece anlaşılmaz gerçeklikler olarak sunarlar.
Eğer insanın araştırma alanının sınırlı olduğu kabul edilseydi ve nihai açıklamalar hakkındaki umut boşa çıka­rılsaydı, zihinsel barış elde edilebilirdi. Şayet tecrübe ve gözlem insan bilgisinin kesin kriteri olarak alınsaydı, ılımlı bir septisizmle birleşen girişimci empirizm oluşturulabilir­di. Düşüncenin neden olduğu anlaşmazlık ve çelişkiler an­cak bilgi ve eylemde etkin rolü olduğu sanılan insanın sağ­ duyusu, iç güdüsel inançları, adet ve alışkanlıkları ve hırs­ları gibi düşünmeden yapılan şeyleri çözebilirler.
Hume'un indirgemeci antropolojisinin sonucu, in­sanın algılar toplamından başka bir şey olmadığıdır. Çünkü bireysel bütünlük ve özdeşlik hakkındaki şuurluluk orta­dan kaldırılmıştır. Ahlaki yargılar metafiziksel ya da dini varsayımlar değildirler, ve akıl insan varlığındaki düzen ve­ ya amacın farkına varamadığı gibi, iyi ve kötü arasındaki ayrımı sağlayacak bir bakış açısı da ortaya koyamaz.
İnsanlar uzak ve aşkın objeleri bilmeyi ar­zulamakla birlikte, bilgileri deneyin oluşturduğu sınırları hiçbir zaman geçemez. Buna göre, bilgi, duyum ve düşün­me idealarının ötesinde değildir.
Reklam
37 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.