Terry Eagleton, yazdığı bu ilk ve tek, epeyce de uçuk romanda gerçek kişilerden yola çıkıyor: Felsefenin ve dolayısıyla kendi hayatının bir işe yarayıp yaramadığı konusunda derin şüpheler besleyen Ludwig Wittgenstein, bu Orta Avrupalılara özgü krizini, Anglo-Saksonların hiçbirine, hatta çalışma arkadaşı Russell'a bile iletemediğini görünce Cambridge'i terk etmeye karar verir. 1916'da, yanına yakınlık duyduğu nadir insanlardan biri olan, uçarı, obur ve ‘şenlikli' Nikolay Bahtin'i de alıp İrlanda'nın batı kıyısında bir kulübeye kaçar. Kısa bir süre sonra aralarına İrlanda Cumhuriyet Ordusu'nun lideri, Katolik-Marksist James Connolly ve Joyce'un Ulysses romanından kaçıp gelen Leopold Bloom da katılır. Ve dördü, devrimin doğası, tarihin anlamı, ulusal ve kişisel kimlik, bir direniş yöntemi olarak kahkaha, dil ve felsefe hakkında tartışmaya girişirler...
Bu tartışmalar aracılığıyla Eagleton, 20. yüzyılda bütün dünyaya damgasını vuran yüzyıl başı Avrupa modernizminin, çoğunlukla gerçekleşmeden kalan siyasi, kültürel ve düşünsel imkânlarını
sorgular. Ama kitaba ‘ağır' ve ‘ciddi' bir roman gözüyle bakmak son derece hatalı olur. Aksine, Azizler ve Âlimler, filozofların birbiriyle kapıştığı, bol bol da küfür savurduğu, eğlenceli anekdotlarla dolu, keyifli ve oyuncul bir ‘fikir romanı'. Fikirlerin can sıkıcı ve çatık kaşlı olmayan bir biçimde de sunulabileceğini bilen ve ‘entelektüel keyif' arayanlar için...
“Eagleton'ın bu kitabı, kafalarımızı ‘aydınlatmak' için değil, tam tersine ‘karıştırmak' için yazılmış. Azizleri ve âlimleri felsefeyi ve filozofu ‘ti'ye alan felsefi bir romandan başka bir şey de beklenemezdi zaten. Mutlaka okunmalı. Yoksa yaşadığımız hayat, küçük bir tebessüme ihtiyaç duyacak kadar ‘ciddi' değil mi?”
Şükrü Argın / Birikim
“Acaba biz hazır mıyız bir romanı okurken devrimin doğası, tarihin anlamı, ulusal ve kişisel kimlik, bir direniş yöntemi olarak kahkaha, dil ve felsefe hakkında
zihinlerimizin kargışlanmasına? Acaba biz hazır mıyız bir roman okurken yaşama karşı kendi tavrımızı ince bir eleştiri süzgecinden geçirmeye? Sahi, gerçek bir romanı okuyacak kadar cesaretimiz var mı?”
Erol Göka / İzlenim
