Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Dinleyici İçin Notlar

Batı Klasik Müziği

İsmail Lütfü Erol

Batı Klasik Müziği Sözleri ve Alıntıları

Batı Klasik Müziği sözleri ve alıntılarını, Batı Klasik Müziği kitap alıntılarını, Batı Klasik Müziği en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Yaylılar, Nefesliler
Hemen tüm çalgılarda ses için istenilen karaktere erişebilmenin yolları vardır. Ne var ki bir Yaylı Çalgının duygu aktarımının ses karakteri yolu ile gerçekleştirilmesinin en elverişlisi olduğu tartışılamaz. Örneğin bir Nefesli Çalgıda bir sesin müzikal düzeyde çıkabilmesi için o Nefesli Çalgının içini doldurması gereken en az bir hava miktarı bulunmaktadır. Bu hava miktarına eriştikten sonra ancak sesin karakteri için üfleme dozunuzu değiştirebilrnektesiniz. Bunun için ise diyaframınızın sürekli belirli bir gerginlikte bulunması gerekmektedir. Bu durum o çalgının ses kalitesine etki etmektedir. Ne var ki Yaylı Çalgıda müzikal bir sesin oluşturulması için gösterilmesi gereken enerji ve tutum hele belirli bir yetkinlikten sonra çok daha az gerginleştirici ve ses karakterinin istenilen düzeyde gerçekleştirilmesini pek etkilemeyecek dozdadır. Böylece gırtlağınızdan çıkana çok yakın bir ağlayış, yakarış, sevinç ve hüzün türünden sesler üretmeniz Yaylı Çalgılarla daha mümkündür. Bir melodi çalarken eğer melodinin sesler ilişkisi de elverişliyse dua edebilirsiniz, yakarabilirsiniz ve büyük ölçüde hüznü verebilirsiniz.
Sayfa 117Kitabı okudu
Trombon
Üflenen havanın boruda dolaşması sırasında borunun boyunun değiştirilmesi yöntemiyle incelik/kalınlık oluşturulmaktadır. Seslerin inceltilip kalınlaştırılması için çalanın yaptığı işlem son derece dikkat gerektirmektedir. Birçok çalgıda her sesin, çalan kişi tarafından bilinen ya da görülebilen çıkarılabileceği bir yer varken bu çalgılardan herhangi bir sesin nereden çıkarılacağı büyük ölçüde seslendirenin kulağı ile bulunmaktadır. Bu da bu çalgıyı çalan kişide üst düzeyde müziksel işitme yeterliliği olmasını gerektiriyor. Bir eserde son derece görkemli ve yüksek gürlüğe sahip seslerle bir anlatıma erişilmek istenildiğinde Trombonlar buna olanak verebilme özelliği gösterebilmektedirler. Uzaklara, şiddetle ve baskın bir biçimde bir çalış düşünüldüğünde akla hemen geliveren bir çalgı olarak Trombondan sözetmek mümkün olmaktadır. Ancak bu çalgı ile ilgili unutulmaması gereken en önemli özellik, seslerin çabuk yer değiştirmeleri yani hızlı geçişlerin olduğu melodilerde çok başarılı olamadıklarıdır. Ağır, uzun, kıvraklık istenmeyen çalışlar için etkili bir çalgıdır.
Sayfa 103Kitabı okudu
Reklam
Trompet için insan sesine çok yakın olmasından söz edilmektedir. Böyle bir tanımın abartılı olduğunu unutmadan belirli bir gerçeklik taşıdığını da belirtebiliriz. Trompetten çıkan seslerin büyük bir bölümü gerçekten bir insan gırtlağından çıkartılabilen birçok acılı haykırışla benzerlik gösterir. Zaten bu çalgının bu özelliği yüzünden son derece acı içerikli müziksel anlatımların çok ideal biçimde, bir besteyle aktarılabilmesinin mümkün olabildiğini söyleyebiliriz. Özellikle kuvvetli (gür) sesler çıkarması bu çalgının o tür bir anlatımda tercih edilen bir çalgı olduğu ve Klasik Müzikte gerek solo çalması için gerekse eşlik üstlenmesi için yoğun bir biçimde kullanıldığı bilinmektedir. Trompetin yer aldığı orkestral eserlerde çoğu kez eşlik konumundayken sesinin kuvveti diğer çalgıları örtüp onların etkisini kırmasın diye bu çalgının sesini azaltan ve yumuşatan bir susturucu (sürdin) kullanılmaktadır. Susturucular bu çalgıyı çalan kişinin sesi inceltme/ kalınlaştırma işlemini yapmadığı sol elinin aracılığıyla çalgının sesinin büyüyerek çıktığı alt bölümde (kalak üzerinde) kullanılır. Bu bölümü zaman zaman yalnızca elle kapatıp açmak ya da sürdin'i sözü edilen bölümü kapatacak biçimde takmakla hem bu çalgı­ dan çıkan sesleri yumuşatmak hem de azaltmak (zayıflatmak) mümkün olabilmektedir.
Sayfa 100Kitabı okudu
Müzik bir organizasyondur. Doğanın içinden alınan malzemelerin mükemmel bir organizasyonu. Ses ve hareket; doğanın iki malzemesi.
Şimdiye kadar çalgılar için söylediklerimize dikkat edilirse Batı Klasik Müziği bestecilerinin çok kullandıkları diye vurguladıklarımız çoğunlukla solistik özellikler gösterenleriydi. Ancak Kontrabasa geldiğimizde durum tam ters düşünülmek durumundadır. Kontrabas solist bir çalgı değildir. Ne var ki bestecilerin vazgeçemeyecekleri bir çalgıdır da. Bu tamamen Batı Klasik Müziğinin "Çok Seslilik" özü yüzündendir diye düşünülmelidir.
Sayfa 123Kitabı okudu
Viyolonsel, Viyolaya göre büyük (dolayısıyla Kemana göre çok büyük) bir çalgı olmasına karşın bir Keman gibi solistiktir, hareketli çalışlara elverişlidir ve insan sesinin özelliğine sahip tek çalgıdır. Trompetten söz ederken bu durum için (çalgının insan sesine yakınlığı için) fazla abartılmamalıdır demek zorundaydık. Ancak Viyolonselin sesi ile insan sesinin "çok yakınlığı" bir abartı değil gerçektir. Bu yüzden gerek Batı Klasik Müziği bestecilerinin gerekse Klasik Müziğin tutkun dinleyicilerinin en çok aradıkları ve etkilendikleri çalgı olarak Viyolonselin ayrıcalıklı bir yeri vardır.
Sayfa 121Kitabı okudu
Reklam
Çalışma süreci, dans (oyun), büyü ve müziğin hep beraber birbirlerinin gelişim çizgilerini etkiledikleri kesin olarak saptanmış bulunmaktadır. Örneğin müzikteki melodilerin eski küçük yapısını terketmesinde, seslerin birbirlerine göre incelik/kalınlık oranlarının çoğalmaya başlamasında yapılan iş sırasındaki hareketliliğin ve oyunun biçiminin önemli bir yeri vardır. Çalışma süreci sırasında vücut büyük hareketler yaparken ona eşlik eden müziğin küçük aralıklı seslerden oluşması mümkün değildi. Yine dans ederken ortaya çıkan sıçramalar sırasında onunla birlikte sürdürülen müzik de sıçramalar göstermeliydi. Böyle de olmuştur. Bu dansın ve çalışmanın hareket biçimi oranında müziği oluşturan seslerin birbirlerine göre son derece küçük adımlı olan incelme ve kalınlaşmalarının yavaş yavaş insan sesinin en kalın ve en ince ses sınırlarına doğru gelişme gösterdiğini anlatmaktadır. Bu yolla insan, coşku ve hüzün türünden duygularını daha da rahat aktarabiliyordu. Ne var ki herşeye karşın insan coşkusu, sevinci, üzüntüsü gibi duyguların o zamanlarda yeteri kadar aktarılabilmesi yine de mümkün olamıyordu.
Çok Sesli Müzik
Çok Sesli Müzikte bir bina örülür. Bu binanın ortaya çıkmasında emeği olanların her biri yetenekleri, potansiyelleri, özel nitelikleri ölçüsünde çalışmaktadırlar. Birileri (ya da biri) beton dökerken diğeri/diğerleri harç karmaktadır. Bina ön­ ceden (besteci tarafından) projelendirilmiştir. Çalışanların birlikteliğini sağlayanlar (orkestra şefleri) ise yapının projeye en uygun haliyle ortaya çıkmasına çalışmaktadırlar. Üretimi seyredenler (dinleyiciler) yapı ortaya çıktığında çalışmadaki uyumun ve sonucun güzelliği karşısında biraz şaşkın, biraz takdir edici, biraz haz duyucu biraz da düşünerek değerlendirmelerde bulunmaktadırlar.
Sayfa 113Kitabı okudu
Yan Flüt
Klasik Müzik bestecileri beste çalışmalarında bu çalgı aracılığıyla kırsal bir atmosfer etkisinin yaratılabildiğinin farkındadırlar. Başka çalgılarla yanyana getirilişlerinde ise yalnızca bu türden değil başka etkileri de içeren ses renklerini taşıyabildiği bilinmektedir. Örneğin Trompetle yanyana uygun bir biçimde kullanıldığı zaman Trompetin metalik ve çınlama içeren sert etkisinin azaltılabilmesi ve yumuşak karaktere büründürülebilmesi mümkün olabilmektedir. Klarnet ve Obua ile kullanıldıklarında tok, dolgun, oturaklı bir etkinin yakalanabildiği söylenebilir.
Keman ile Viyola arasındaki en temel farklılık onların ses kapasitelerinde bulunmaktadır. Viyola, Kemana göre daha kalın sesleri çıkarma özelliğine sahiptir. Ne var ki Kemanın çıkarabildiği birçok ince sesin ise Viyolada olmadığını görüyoruz. Çıkan seslerin uzayıp sürme özelliği açısından Viyolanın az süreli olduğunu söyleyebiliriz. Viyoladan çıkartılan sesler kısa bir süre sonra tükenme özelliği göstermektedirler. Bu yüzden solistik çalışmalar için bu çalgının çok elverişli olmadığı ve çoğu kez eşlik işleviyle kullanıldığı söylenebilir. Ancak solo çalmalar­ da da kısa süreli sesler çıkarıyor olsa da Viyolanın son derece duygu aktarıcı bir çalgı olduğu unutulmamalıdır.
Sayfa 121Kitabı okudu
39 öğeden 11 ile 20 arasındakiler gösteriliyor.