Bir Tanpınar Fetişizmi

Orijiner düşünce olmadan, orijinal düşünce olmaz. Geçmişi olmayanın geleceği de olmaz. Benjaminin çok sevdiği bir söz vardır: “Köken hedeftir.” Kökenleri hedeflemeyen, orijinalliği de ıskalar. Kaynaklarını eleştirel bir biçimde bile olsa ciddiye alamayanı, Batı’da kimse ciddiye almaz. Belki de “yerel olunmadan evrensel de olunamaz” gibi bir mahrumiyet kadar değildir.

Kitabı okudu

Emel

Doğunun bir keşif mi yoksa icat mı olduğu tartışmak bir durum. Doğu aslında hep var. Yani Amerika gibi hep varsa, ona gittiğin zaman onu keşfetmiş oluyorsun, ama yaratmıyorsun. Ama Said’in perspektifinden bakıldığında Batı Doğuyu icat etmiştir. Bu Doğunun ontolojik olarak hiçvar olmadığı anlamına gelmez. Ama Doğunun bugün kullandığımız anlamı, sözünü ettiğimiz belli bir değer kümesi içinde oluşmuştur. Ve giderek de bir bilgi, bir araştırma nesnesi haline gelmiştir. Bir anlamda Batı kendini inşa ederken Doğunun kendiliğini yok etmiştir.

Sayfa 138Kitabı okudu

Reklam

Emel

Dolayısıyla bugünü değiştirmek için geçmişe yapılan bir yolculuktur Rönesans. Mekânsal anlamda değil elbette, zihinsel anlamda. Rönesans’ın hedefi yarın, malzemesi dündür. Bugünü ve yarını de ğiştirmek için gidip geçmişi değiştirmektir. Hayır, geçmişin anlamını. Arada ne fark varsa!

Sayfa 127Kitabı okudu

Emel

“Saatin kendisi mekân, yürüyüşü zaman, ayarı insandır. .. Bu da gösterir ki, zaman ve mekân, insanla mevcuttur.” (Ahmet Hamdi Tanpınar; Saatleri Ayarlama Enstitüsü)

Sayfa 108Kitabı okudu

Emel

“Geçmişi inkâr etmek ve şimdiki zamandan başka bir zamana sahip olmamak halis bir yalandır. Bugün, ancak dün ve yarın arasında mana kazanır. Dünden uzaklaşan ve yarına yaklaşan bir geçiştir... Zamanın üç unsurundan birini inkâr etmekle, hepsini toptan reddetmek arasında fark yoktur... Sahici modern adam, üç zaman içinde de yaşamasını bilendir”

Sayfa 108Kitabı okudu

Emel

Tarih yazımı dediğimiz şey şimdilerin kaydedilmesidir, geçmişe dönüşmüş, geçmiş olmuş şimdilerin yeni bir şimdide kaydedilmesidir.

Sayfa 103Kitabı okudu