Biz Ne Tür Yaratıklarız?
Noam ChomskyQuotes
Bilişsel nörologlar Nancy Kanwisher ve Paul Downing 1850 yılında Hermann von Helmholtz tarafından ortaya atılmış bir sorun üzerine yapılan bir araştırmayı incelediler: "Gözlerimizi hareket bile ettirmeden dikkatimizi istediğimiz gibi farklı nesnelere odaklayabiliyoruz ve bu, aynı görüş alanına dair çok farklı algısal deneyimlerle sonuçlanıyor." "İstediğimiz gibi" ifadesi ciddi ampirik araştırmanın ötesindeki bir alana işaret ediyor. Bu, Newton için hâlâ bir gizemdi. Hayatının sonuna doğru Newton, tüm cisimlerde gizli olarak bulunan ve cisimlerin çekme ve itme özelliklerini "saçmalık" olmadan açıklayabilecek "inceltilmiş bir ruh" aramaya devam ediyor ve ışığın doğasını ve etkilerini, duyumu ve "hayvan bedenlerinin uzuvlarının isteğe bağlı olarak hareket etmesini" aynı şekilde izah etmeyi umuyordu. Hepsi Newton için benzer nitelikte gizemlerdi ve belki anlama yetimizin bile ötesinde yer alıyorlardı.
... anarşizm, "toplumun çıkarı için şeylerin planlı yönetimi"ni ve bunun da ötesinde özyönetime dayalı topluluklar ve işyerlerinin geniş kapsamlı federasyonlarını savunurken devlete karşı olmasıyla bilinir. Günümüzün gerçek dünyasında kendilerini bu amaçlara adamış olan anarşistler genelde yoğunlaşmış özel sermayenin yıkıcı etkilerine karşı insanları, toplumu ve Yerküre'yi korumak için devlet iktidarını desteklerler. (...) Burada hiçbir çelişki yoktur. İnsanlar mevcut toplumun gerçek dünyasında yaşar, acı çeker ve güçlüklere göğüs gererler. Her makul kişi de bu insanları koruyacak ve onlara fayda sağlayacak mevcut her türlü aracı kullanmayı desteklemelidir; uzun vadeli amaç bu araçları yerinden etmek ve daha iyi alternatifler inşa etmek olsa bile.
Kapitalist devrim fiyatlardan ücretlere kadar önemli bir değişim tesis etmişti. Üretici ürününü bir fiyat karşılığında sattığında, Ware'a göre "kişiliğini muhafaza ediyordu. Ama emeğini sattığında kendisini satmış oluyor" ve bir köleye dönüştüğü için kişi olarak haysiyetini kaybediyordu -yaygın kullanılan ismiyle "ücretli bir köle" oluyordu.
"Newton'un hiçbir felsefi düşünürün üzerinde durmayacağı kadar saçma olduğunu düşündüğü şeye, gelecek nesiller Newton'un evrenin harmonisine dair büyük keşfi olarak değer verecekti". Bilim tarihinde böyle sonuçlara sık rastlanır. Elli yıl önce Alexandre Koyre, sonucu kabullenmek istememesine rağmen Newton'un "doğaya dair tamamen materyalist bir örüntünün (aynı zamanda Lucretius veya Descartes'inki gibi tamamen materyalist veya mekanist bir fiziğin) düpedüz imkansız olduğunu gösterdiğini saptamıştı.
Binlerce yıl boyunca bilim insanları aşina fenomenler karşısında basit açıklamalarla yetinmişlerdi: kayalar düşer, buhar yükselir, çünkü doğal yerlerini ararlar; nesneler, sempati ve antipati nedeniyle etkileşime girer; üçgeni algılamamızın nedeni, üçgen şeklininin havada uçup beynimize yerleşmesidir vs. Ne zaman ki Galileo ve diğerleri doğa olayları karşısında kendilerine şaşırma fırsatı tanıdılar, işte o zaman modern bilim başladı. Çabucak inançlarımızın çoğunun anlamsız, sezgilerimizin ise çoğu zaman yanlış olduğu keşfedildi. Şaşırmaya istekli olmak, çocukluktan ileri düzeyde araştırmaya değin beslenmesi gereken kıymetli bir özelliktir.