Sözler ve Alıntılar
Sultan Mesud, bir hükümdardan beklenildiği şekilde bütün hazırlıklarını yapmış, Selçuklular'a son darbeyi indirmek üzere harekete geçme kararı almıştı. ilk bakıldığında her şey yolunda görünüyordu. Almış oldukları tedbirler sayesinde Selçuklular zor şartlar altında çöllere çekilmek zorunda kalmışlardı. Kendileri de gerekli hazırlıkları tamamlamış, olması gerektiği üzere Nisabur da gerçek sahibinin eline geçmişti. Ancak bütün bunlara rağmen işler hiç de iyi gitmiyordu. Nitekim Gazneliler, büyük bir kıtlığın içine düşmüşlerdi.
Sayfa 60Kitabı okudu
Gelinen noktada kimin haklı veya kimin güçlü olduğunun bir anlamı yoktu. Selçuklular her geçen gün Horasan'da biraz daha güç ve etkinlik kazanıyordu. Gazneliler'in topraklarında, kendilerine verilen bölgenin dişina cıkmış oldukları için engellenmeleri gerekiyordu. Aslına bakıldığında Subaşı, bunu sağlamak adına çoktandır Horasan'da olmasına rağmen Selçuklular'a saldırmamıştı. Selçuklular Merv'de olmasına rağmen o , yaklaşık 350 km. batıdaki Nisabur'da karargah kurmuştu. Çünkü Selcuklular'dan çekiniyordu. Subasi'nin Selcuklular'dan çekinmesi için haklı sebepleri mevcuttu. Bununla birlikte Subasi'nin bu davranışı Sultan Mesud'a farklı biçimde iletilmiş, onun günlerini şarap içerek ve eğlenerek geçirdiği bildirilmişti. Ayrıca o , ucuz fiyattan buğday stoku yapıyor, pahalı olan şehirlerde ise askere satarak büyük paralar kazanıyordu. Üstelik bunun Selçuklular ile savaşmak üzere Horasan'a gönderilen biri olarak yapmaktaydı. Subaşı hakkında gelen bu haberler üzerine Sultan Mesud, ona " ya savaş ya da görevinden alınacaksın " şeklinde bir haber gönderilmesini emretti. Ancak Hacib Subaşı , Sultan Mesud"a bir mektup göndererek kendisini savunmuş , savasmamasinin nedenini Ebu Sehl Hamduy ile Horasan Divan Reisi Suri'nin kendisini engellemesi olarak bildirmişti (20 Nisan 1038).
Sayfa 45Kitabı okudu
Horasan'dan gelen yeni haberler durumun hiç de iyi olmadığını gösteriyordu. Herkes bir diğerini suçluyordu. Mağlubiyetin neden olduğu ağır havada Sultan Mesud, Ramazan Bayramı için kutlamalar bile yaptirmamisti. Artık bir şeylerin değişmesi gerekiyordu. Bunun için de ilk işareti vezir vermiş ve " Artık işleri farklı bir biçimde ele almak gerekir. " sözü, Gazneliler'in meseleye farklı bir bakış açısıyla yaklasacaklarinin da işareti olmuştu.
Sayfa 47Kitabı okudu
Diğer taraftan Sultan Mesud, Selçuklular'a kaybettiklerini geri almakla meşguldü. O , Nesa'da bir süre kaldıktan sonra Baverd ve Ustuva üzerinden Nisabur'a giderek şehri tekrar hâkimiyetine almaya karar verdi. Aralık 1039 başlarında şehre gelmiş, 17 Aralık'ta da Bağ-i Sadyah'a inmişti. Bağ-i Sadyah , Tuğrul Bey şehre hâkim olduğunda ikamet ettiği yerdi. Dolayısıyla Tuğrul Bey'in buradan silinmesi gerekiyordu .Bunun için onun şehre geldiğinde oturduğu taht ve hatta yerde serili olan yaygı parça parça edilerek fakirlere dağıtıldı. Ayrıca o sırada Tuğrul'un emriyle dosetilmis olan tuğla ve kiremitler de sökülerek yeniden inşa edilmişti .Böylece Selçuklular'in ve Tuğrul Bey'in şehirde bırakmış olduğu izler bir anda silinmiş , şimdi sıra onları Horasan'dan silmeye gelmişti .Ancak bunu yapmanın hiç de kolay olmadığını anlamaları için kısa bir zamana ihtiyaçları vardı.
Sayfa 60Kitabı okudu
Selçuklular Zevzeni'yi iyi şekilde ağırlamış ve ona pahalı hediyeler sunduktan sonra kendi aralarında durum değerlendirmesi yapmışlardı. Alınan karar Gazneliler'in teklifinin kabul edilmesi yönünde oldu. Neticede Selçuklular, daha önceden tanışmış oldukları Vezir Ahmed b. Abdüssamed'ten sultan nezdinde kendileri için af dilemesini, ayrıca otlak ve yerleşim için yeni şehirler verilmesini istemişlerdi. Geri dönen Hâkim Ebu Nasr ez-Zevzeni, vezirle baş başa görüşmüş ve ona söyle demişti: " Bu topluluk ne haber gönderiyor ve neye rıza gosteriyorlarsa, hayır getirmez. Padişahlık düşüncesi onların aklına düşmüştür ve erken bir vakitte onu kafalarından atmaya niyetleri de yok. " Bunun anlamı Selçuklular da zaman kazanmak ve içinde bulundukları zor şartlardan kurtulmak için zamana ihtiyaç duyuyordu.
Sayfa 57Kitabı okudu
Kendisine emredildiği üzere Bağdad'a doğru ilerlemeye devam eden Ayaz , Sultan Berkyaruk'un ölüm haberini almasına rağmen durmamış , 6 Ocak 1105 tarihinde de şehre girmişti. Bir taraftan da yeni hükümdar Melikşah için otağ ve cetr gibi hükümdarlık alametlerini hazirlatmisti. Onlar ile birlikte şehre gelen Artukoglu Ilgazi ve Emir Togayurek, halifelik divanına giderek hutbenin Melikşah adına okunmasını istedi. Bu istek kabul görünce de dedesi Sultan Melikşah gibi " Celaluddevle" lakabıyla Melikşah b. Berkyaruk adına hutbe okutuldu. Böylece o , halifenin de onayı alınmak suretiyle Büyük Selçuklu Sultanı olarak ilan edilmiş oldu. O sıralarda Musul'u kuşatmakta olan Muhammed Tapar, Musul hâkimi Cokurnus'un itaat bildirmesi üzerine yanında Ahlatsahlar'dan Sökmen el-Kutbi, Cokurmus ve diğer bazı emirler olduğu halde Bağdad'a hareket etti. Diğer taraftan Hille Emiri Seyfuddevle Sadaka da iki oğlu Dubeys ile Bedran'i 25 bin kişilik bir orduyla Muhammed Tapar'in yanına göndermiş, ondan Bağdad'a gelmesini istemişti.
Sayfa 269Kitabı okudu
Gazneli ordusuyla giden haberciler zafer haberiyle geri dönmüştü (1 Temmuz1035). Haziran ayı sonlarında gerçekleşen savaşta Selçuklular, Gazneli öncü kuvvetleri karşısında bozguna uğramış, ordunun asıl kuvvetlerinin savaşa bile girnesine gerek kalmamıştı. Gelen haber üzerine Sultan Mesud, Ramazan'in yaklaşması sebebiyle ara verilen eylemcilerin tekrar başlatılması emrini vermişti. Eğlence yapılan gecenin sabahında ise doğru haber ulaştı . Gerçekte kazanan Gazneliler değil Selçuklular olmuş , Gazneliler tam bir bozguna uğramıştı. Gelen haberde öncü birliklerin kazanmış olduğu zafer , Selçuklular'in tuzak olarak bıraktığı birkaç boş çadır ve çobanın bertaraf edilmesinden ibaretti. Bunun üzerine ordudaki tecrübesiz komutanlar, Beydogdu'ya haber vermeden bağımsız davranmaya başlamış , bu da ordunun dağılmasına neden olmuştu. Mevcut durum Çağrı Bey'in askeri dehasını devreye soktu. Çağrı Bey " Eğer hemen onların üzerine yürürsek , belki de amacımıza ulaşırız." demişti. Neticede bir kısmi ganimet peşine düşen diğer kısmı da galibiyet neticesinde atlarından inerek dinlenmeye çekilen Gazneliler ordusuna saldırmıştı. Gazneliler, kısa süre önce galipken bir anda mağlup duruma düşmüşlerdi. Zafer , devletin kurulması sürecinde en etkin rolü oynayan kişi durumunda olan Çağrı Bey sayesinde Selçuklular'in olmuştu ( Haziran sonu 1035).
Sayfa 39Kitabı okudu