Dersim Türküleri
Mustafa DüzgünDersim Türküleri Gönderileri
Dersim Türküleri kitaplarını, Dersim Türküleri sözleri ve alıntılarını, Dersim Türküleri yazarlarını, Dersim Türküleri yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
“Nêçe padisayi amey na dina
Kuti weswese ke era destfiyê naca
Her zu be toreyê est nata bota
Onca nêqediya qal u qırre Dersımi”
Qocgirili Alişer
Dersim folkloru ve edebiyatıyla biraz olsun ilgilenler, Seyid Gazi (Seyid Qaji)'nin adını mutlaka duymuşlar. Weliye Uşene İmami'm da... Bununla birlikte bu kadar çokça türkünün içinde hangileri bunlann, hangileri değil kestirmek çok güç. Birkez. bu yörenin halk şaırlen, şiirlerinde adlannı belirtmezler. Bu da ezgilerin kısa zamanda anonım
anonimleşmesini kolaylaştıran bir durumdur
Sayfa 45 - berhem yayınlarıKitabı okudu
Dersim'li yiğitlerle ilgili ağıtlardan
bazılarının adlan şöyledir:
Sahan (Sahan), haç Deresi (Derg Laçi), Seter (Seter o), Çukur (Çuxure), Vatan Vatan (Welat Welat), Ağdad (Axdad o), Hasan Efendi (Hesen Efendi), İmam Hasan (İmam Hesen), Zordur EvlatAcısı (Zor o Derdg Cigera Hare), Ali Kardeş (Bira Ali), Hıdıre Aliye İsme (Xıdırg Aliye İsme), Ağlama Bebeğim Ağlama (Meberve Pıte Mı Meberve), Ali'm (Aliye Mı), Kırmanciye'nin Bayraktarı (Bayraxtarg Kırmanciye),
Musa Ağa (Mursa Axa), Cihan Harbi (Herbe Cihani), Domononi
Sosvşeni Kali Türküsü (Havva Domonone Sovvşene Kali), Şah Haydar (Sa Heyder), Tanjig Türküsü (Qeydg Tanjige), Guli Bey (Guli Beg), Abbas'ım (Avasg Mı), Hıdır (Xıdır), Ana Ana (Dayg Dayg), İdam Etmek (Dare Estene), SeyidMahmudan Çayı (Çemg Sey Mamudan), Ali Bey (Ali Beg), Yanası Pülümür (Pılemoriya Vgsayiye), Memleket Tun¬ celi'dir (VVelat Tunceli yo), Yanası Erzincan'a Gitme (Meso Erzıngano
Vgsayg)...
Sayfa 42 - berhem yayınlarıKitabı okudu
Osmanlı Devleti, tüm Kızılbaşlar gibi Kızılbaş Kirmanclar'ı da Müslüman saymıyor, onların kanıı vacip görüyordu. Horluyor, kanını helal ilan ediyordu. Cumhuriyet döneminde, özellikle 1926, 1930, 1937-38 yıllannda ağır darbeler indirildi bu halka.
Sayfa 41 - berhem yayınlarıKitabı okudu
Dersim sarp ve engebeli bir yöredir. Buradaki Kızılbaş-Kırmanc halkıyla etrafındaki halklar ve egemen devletler arasında din, töre, sosyal değerler, dil ve kültür bakımından önemli ve tarihi aynlıklar oluşmuş. Kırmanclar zamanında çoğunlukla Zerdüşt dinini benimsemiş
Peki oyun ve eğlence türküleri yok mudur? Kuşkusuz var ve sayıca birhayli kabanktırlar. Ağıtlar ve dini türküler (beyiüer) dışında, makamı oynamaya elverişli hemen hemen bütün türküler le dansedilebilîr. Bura¬ da belirleyici olan türkünün ritmik yapısıdır. Bununla birlikte çevreden buraya giren birçok oyun havasıyla da karşılaşılır Dersim'dc. Onun için bazen oyun havası çalınır, oyuna girilip oynanır, ama sözleri bilinmez
berhem yayınlarıKitabı okudu