Etik

Doğu Batı - Sayı 4

Doğu Batı Düşünce Dergisi

About Doğu Batı - Sayı 4

Doğu Batı - Sayı 4 subject, statistics, prices and more here.

About

ETİK Mekone’deki ziyafet esnasında etlerin “iyi” parçalarını kendine ayıran ve kemik kısımlarını da sofradakilere dağıtan Promethe’nin yüzünden in­san­lar cezalandırılır. İnsanların dostu olarak bilinen Promethe cezaya isyan eder, hepimiz için sözde bir sürü zahmete katlanır. Oysa mahvımıza se­bep olan belki de Promethe’nin açgözlülüğü ve ahlâkının zaafiyetidir. Etik, ahlâk üzerinde düşünebilme etkinliğidir. Bu konuda Harald De­lius: “Moral (ahlâk) ve etik sözcükleri arasında günlük dildeki çok anlam­lılık, geçişlilik ve kaypaklığa rağmen, her iki sözcüğü birbirinden ayır­mak konusunda yine de bir ölçütümüz vardır. Ahlâk (moral)’ın olgu­sal ve ta­rihsel olarak yaşanan bir şey olmasına karşılık, etik, bu olguya yönelen fel­sefe disiplininin adıdır. Bu nedenle, günlük dilde alışkanlıkla bir “ah­lâksal prob­lem”den söz edildiğinde, aslında bunu “etik’e ait bir problem”, bir “etik problemi” olarak anlamak gerekir. Ama etimolojik açıdan bak­tı­ğı­mızda, her iki sözcük de “töre”, “gelenek”, “alışkanlık”, vb. anlam­la­rı­na sahiptir. Bu nedenle, örneğin N. Hartmann, “morallerin (ah­lâkların) çok­luğuna karşılık etiğin tekliği”nden söz eder. Bununla kaste­dilen şey, bir felsefe disiplini ola­rak etiğin tekliğidir ve böyle bir disiplin olarak eti­ğin görevi, herhangi türde bir “moral” (ahlâk) geliştirmek ve bu morale (ah­lâka) uyulmasını öğütlemek değil; tersine ahlâksal (moralisch) bağıntı­ların niteliği üzerine bir genel görüş elde etmektir.”* İyi ve kötü hakkındaki inancımızı epistemolojik olarak temellendirme çabası etiğin en önemli sorunudur. Bu rasyonel temellendirme çabası bizi iyi ve kötünün ne olduğu sorusuna götürüyor? İyi ve kötü nedir ki? İnsan, Promethe ile düzene karşı isyan edebileceği gibi Promethe’nin düzenine de isyan edebilir. Burada hangi davranışı sergileyeceğiz? “Doğru eylem” nedir? İnsanın iradesi dışında gelişen zorunlu eylemleri ve kendi iradesini kullanarak gerçekleştirdiği özgür eylemleri arasında tercih edebileceği “eylem” hangisidir? Bu tür farklı değer hükümleri ilişkisi içerisinde se­çimimiz evrensel bir ahlâk yasası olabilir mi? Nesnel gerçekliğe dayan­ma­yan ahlâkî yargıları bir yasaya uyarlamak olanaklı mıdır? Kısaca, etik başlıklı bu sayı, ahlâkî tutumlarımızın kaynağı, farklılığı ve de­­ğeri üzerinedir. Bu çalışma, insanın varolmasıyla birlikte tanıştığı ilk soruna, yani “ah­lâkî” kaygısına ithafen hazırlanmıştır.   * Delius, Harald, Günümüzde Felsefe Disiplinleri, (Çev. Doğan Özlem) Ankara, 1997. İnkılâp Yay. s. 336.
Türler:
Estimated Reading Time: 5 hrs. 8 min.Page Number: 181Publication Date: August 1998Publisher: Doğu Batı Dergileri
ISBN: 9771303724030Country: TürkiyeLanguage: TürkçeFormat: Karton kapak
Reklam

Book Statistics

Reader Profile of the Book

Kadın% 37.0
Erkek% 63.0
0-12 Yaş
13-17 Yaş
18-24 Yaş
25-34 Yaş
35-44 Yaş
45-54 Yaş
55-64 Yaş
65+ Yaş