Karahanlılar döneminde Mâverâünnehir bölgesinde yaşayan Necmeddin Ömer Nesefî (o. 537/1142) fıkıh, tefsir, kelam ve hadis gibi pek çok alanda yetkin bir ilim adamıdır. Akâidü’n-Nesefî adlı eseriyle meşhur olan Ömer Nesefî’nin et-Teysîr fi’t-Tefsîr isimli eseri, tam ve hacimli bir tefsir olup hem biçim hem de içerik acısından özgün bir eser olarak kabul edilebilir. et-Teysîr fi’t-Tefsîr, Râgıb el-İsfahânî’nin Câmiu’t-Tefsîr’i ve Zemahşerî’nin el-Keşşâf’ı gibi tefsirlerle benzerlik göstermekle beraber onun asıl kaynakları İmam Mâtürîdî’nin Te’vîlâtü’l-Kur’ân’ı ve Kuşeyrî’nin Letâifü’l-İşârât’ıdır. Bu bağlamda eser Hanefî-Mâtürîdî gelenek ile tasavvuf geleneğini birleştirmektedir. Günümüze ulaşan yüzün üzerindeki nüsha, tefsir üzerine yapılan ihtisar çalışmaları, haşiye metinlerinde ve müstakil tefsirlerde esere yapılan atıflar ve eserden yapılan iktibaslar et-Teysîr fi’t-Tefsîr’in Osmanlı dönemi tefsiri üzerinde de önemli bir etkisi olduğunu göstermektedir. et-Teysîr fi’t-Tefsîr’in bazı bölümleri tahkik edilmiş olmakla beraber tefsirin tamamı ilmî bir tahkikle neşredilmiş değildir. Dr. Muhammed Coşkun tarafından yayına hazırlanan bu eserin tahkikinde, Ömer Nesefi hayattayken talebesi tarafından yazılan, Manisa İl Halk Kütüphanesi, 66/1-4 numarada kayıtlı nüsha esas alınmıştır.

Author: