Felsefe Tarihi

Macit Gökberk

En Eski Felsefe Tarihi Sözleri ve Alıntıları

En Eski Felsefe Tarihi sözleri ve alıntılarını, en eski Felsefe Tarihi kitap alıntılarını, etkileyici sözleri 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Felsefenin Kelime Anlamı ve Kökeni
Bugün bizim de kullandığımız felsefe deyimi, Yunanca philosophia sözcüğünden gelir. Felsefe, philosophia’mn Arapçada aldığı biçimdir. Türkçeye de Arapça üzerinden bu biçimde girmiş. Philosophia bileşik bir sözcüktür, iki sözcükten kurulmuştur: philia ile sophia’dan. İlki sevgi, İkincisi bilgelik, geniş anlamıyle bilgi demektir. Buna göre philosophia: bilgiyi, bilgeliği sevme demektir.
Felsefe Tarihi
Felsefenin adını olduğu gibi, kendisini de, ilkin eski Yunan’da buluyoruz. îsa’dan önce 6. yüzyılda, o zaman İonia adı verilen bölgede (Aşağı-yukarı bugünkü İzmir ve Aydın illeri ile karşılarındaki adalar) birtakım düşünürlerle karşılaşıyoruz ki, bunlar yapıtlarına peri physeos (Doğa üzerine) karakteristik adını veriyorlar. Bu yapıtlar, doğanın, evrenin bilimsel bir tablosunu çizmek için yapılmış olan ilk denemelerdir, dolayısıyle de, dinî bir dünya tasarımından ayrılan ilk felsefe yazılarıdır. İşte İonia’da bulduğumuz bu gelişme ile Yunan felsefesi başlamış oluyordu.
Reklam
Yunan Felsefesinin Doğudan Etkilenmesi ve Bir Sistem Oluşturması
Yunan felsefesini Doğu’dan gelen etkilerden türetmek denemeleri yapılmıştır. Bu denemelerin daha İlkçağ sonlarında yapıldığını görüyoruz: Yahudiler, Yenipythagorasçılar, Yeniplatoncular ile Hıristiyanlar Yunan felsefesinin kökünün Doğu’da olduğu savını yaymışlardır, Örneğin, I.S. 2. yüzyılda yaşamış olan Numenios adında bir Yenipythagorasçı
İtirazı olan yorumdaki alıntıya bakabilir.
Yunanlılar, doğruya ve bilgiye, doğrunun ve bilginin kendisi için yönelmiş olan bir bilimin, bir felsefenin ilk yaratıcılarıdır. Böyle bir şeyi de bilgiye, bilginin kendisi için ulaşmak istemeyi-, Eski Doğu’nun hiç bir yerinde bulamıyoruz. Eski Doğu kültürü, bilgi ile ya dinî bakımdan, ya da teknik bakımdan ilgilenir —Mısır ve Babil örneklerinde gördüğümüz gibi—. Yunan felsefesinin köklerini Doğu’da bulmak için uğraşmalar, bir yandan Doğu’nun efsanelik bir bilgeliği olduğu inancına dayanır; öbür yandan da İlkçağ sonlarında Doğu ve Yunan bilgeliklerini geniş bir dinî-felsefî sinkretizm içinde karıştırıp eritmek eğiliminden ileri gelmiştir denilebilir.
Felsefe, varolanlar üzerinde bilinçli, planlı bir düşünmeden doğmuştur. Ötedenberi cevapları yalnız dinden, mythostan edinilen birtakım sorunlar, bir zaman gelip de eleştiren bir düşünmenin ve gözlemenin konusu yapılınca, felsefe tarihi de başlamıştır. Bu soruların başında da: Varolanların kökeni, dolayısıyla evrenin (kosmos’un) meydana gelişiyle insamn bu dünyadaki yeri ve ödevinin ne olduğu soruları gelir.
Thales her şeyin Arkhe'de yani suda başladığını düşünüyor.
Thales’ i ilk planda ilgilendirmiş olan konular, gökyüzü ile yeryüzünde ki olaylardır. Bunlarla uğraşırken, suyu başa koyması, ilke saymasî, belki de deniz kıyısında doğup büyümesinden ileri gelmiştir. Söylendiği gibi, Mısır’a gitmişse, Nil nehri dolayısıyle suyun önemini ayrıca orada da görüp anlamıştır. Bütün bu gözlemlerden o, suyun hem yapıcı, hem yıkıcı gücünü,denizin sonsuzluk ve tükenmezliğini vb. çıkarmış olabilir. Ama bu gözlemlere bir düşünce de temel oluyor: Doğayı açıklamak için girişilen bu en eski denemelere —soyut olarak dile getirilmiş olmasa bile— belli bir düşünce kılavuzluk etmektedir; bu da: «Hiç’ten hiç bir şey meydana gelmez» düşüncesidir (Aristoteles bunu haklı olarak, belirtiyor). Bundan dolayı kendisi meydana gelmemiş ve yok olmayacak olan bir varlığı her şeyin İlk nedeni olarak kabul etmek gerekiyordu. Meydana gelmemiş ve yok olmayacak olan varlık da kendi kendisiyle özdeş kalan, kalıcı olan bir anamaddedir, arkhe’ air. Thales’in gözönünde bulundurduğu da maddî bir varlık olan su’dur. Suya anamadde (arkhe) deniyor, her şey kendisinden oluştuğu için. Her şey sudan, bu anamaddeden çıktığı için de, ondan kurulmuştur. Bu arkhe (ilk, temel madde) kavramı göreceğiz, ancak Thales’ten sonraki gelişmede yavaş yavaş aydınlanacaktır. Thales’in öğretisi bu bakımdan henüz bir başlangıçtır, bir ilk adımdır.
Reklam
390 öğeden 1 ile 10 arasındakiler gösteriliyor.