Felsefeyi Aşmış Marksizm
Mehmet İnanç TuranSözler ve Alıntılar
Doğanın yasaları olduğu gibi, insanın yaşadığı toplum biçiminin de zorunlulukları, ekonomik yasaları vardır. Toplumdaki özgürlük, bu ekonomik zorunlulukları bilmekle ve onlar üzerinde egemen olmakla mümkündür. Örneğin kapitalizmde artı-değer, sömürü yasası zorunluluktur. Kapitalizm bu zorunluluk üzerine oturarak yaşar. Bu zorunluluk aşılmadan (anlaşılıp çözülmeden) toplumsal özgürlüğün kapısı açılmaz.
Sayfa 111
İnsan düşüncesinin bilgi kapasitesi hem sınırlıdır, hem sınırsızdır. Sınırlıdır; çünkü her özgül anda egemen değildir, hakikatin tümünü kucaklayamaz. Sınırsızdır; çünkü mutlak bilgiyi bilmeye olanağı ve yeteneği vardır.
Sayfa 107
Hayatta her şey çelişkiyi içinde taşır. Olumlu ve olumsuz birliktedir. İnsan hep mutlu veya mutsuz değildir; bir olayda mutlu olur, diğer olayda mutsuz. İnsan bedeninde sürekli ölen hücrelerle, yaşayan hücreler bir çelişki içindedir; insanın bir yanı ölürken, diğer yanı yaşar.
Sayfa 63
En basitinden en gelişkinine kadar üretim, toplumu ve doğayı gerektirir. Teorik düzlemde toplumdan tecrit edilmiş bir insanın üretim yapabileceğini düşünebiliriz; ama o insan bile toplumdan çıkmıştır, bu istisnaî eylemi yapabilecek kadar uygarlaşmış olması zorunludur.
Sayfa 142
İnsanın iradesi dış dünyaya bilmekle özgürleştir. Dış dünyanın zorunluluklarını bilmek ve zorunluluğun üzerinde yükselerek tercih yapmak, hem bilgiye kavuşmaktır, hem de özgür davranabilmektir. Dış dünyayı ön tarafa, kendi iradesini arka tarafa koyamayan insan diyalektik düşünemez, iradesini de özgürce kullanamaz. Dış dünya hep birincidir, akıl İkincisidir. Birincisindeki zorunlulukları, anlayan-çözen insan özgür iradeye sahip olan insandır.
Sayfa 111