Foucault ve Bilginin Arkeolojisi
Veli UrhanFoucault ve Bilginin Arkeolojisi Gönderileri
Foucault ve Bilginin Arkeolojisi kitaplarını, Foucault ve Bilginin Arkeolojisi sözleri ve alıntılarını, Foucault ve Bilginin Arkeolojisi yazarlarını, Foucault ve Bilginin Arkeolojisi yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Epistemolojinin bilimin dışında bir norm olmadığını ve bilimin, onun aktüelliği içinde, özgün normu olduğunu hatırlayalım.
Arkeoloji bilim tarafından ve dahası bir bilimin aktüelliği tarafından belirlenmiş olan doğruluk kriterlerini bir yana bırakır.
En iyisi, o kriterlerin ikili bir yer değiştirmesini gerçekleştirir: bilimden bilgiye ve aktüellikten çağdaşlığa.
Doğruluk sorununu tamamıyla ortadan kaldırmaksızın, arkeoloji doğruluğu bilimin geçmişinin değerlendirilmesinin kriteri olarak almaz, fakat onu söylemlerin mümkün oluş koşullarını göstermek için incelenen çağın bilgisinin içinde tanımlamaya çalışır..
Hem çağdaşlığı, hem genelliği ve hem de derinliği içinde düşünülmüş olan bilginin kendisinden, yani epistemeden hareketle bir çağın bilgilerinin düzene konuluşu, bir yargılamadan daha çok, arkeolojik normatifliktir..
Arkeoloji, objenin bilgisiyle birlikte, bilginin bilim üzerindeki önceliğini kabul ederken epistemolojik projeye göre onun bağımsızlığını öne sürer..
Arkeoloji epistemolojinin tatmin edici bir biçimde ulaşmakta güçsüz kaldığı bir bilgi tipinin oluşmasını açıklamak ister, çünkü o bilimsel değildir.
Arkeoloji ile epistemoloji arasındaki bu tematik belirsizlik ayrıca terminolojik belirsizlikle ifade edilmiştir..
Deliliğin Tarihi deliliğin akla gittikçe artan bağlılığına doğru bir yönelme sürecini açığa çıkarır.
Aklın yerleştirdiği ve yerinden ettiği, kendi düzenini tehdit edebilen her şeyi dışlayan ve ortadan kaldıran sınırları çözümlediği zaman, o aklın eleştirisi olur. Sınırlar sürekli yer değiştirir, fakat daima aklın delilik üzerindeki çok güçlü ve tam bir egemenliği anlamında..
Bilimsel bilgilerin üretilmesi üzerine derin düşünme olan epistemoloji bilimi bilimsellik bakımından yargılar..
Epistemoloji en üstün derecedeki rasyonalist aktivite olarak anlaşılmış olan bilimin içindeki rasyonellik sorununu inceleyen bir felsefedir..
Arkeoloji çıkarsamacı uygulamaların düzeyini tespit etmeye ve bu uygulamaların gerçekleşme ve değişmeleri ile ilgili kuralları ortaya koymaya çalışır. Genealoji kendi payına, çıkarsamacı uygulamalara uygun olan iktidar güçlerine ve ilişkilerine bağlanır; o söylemin meydana geliş kurallarından ve iktidar ilişkilerinden ayrılmak istemez. Genealojinin yaptığı şey, arkeolojinin yerini almaktan çok söz konusu çözümleme tipini genişletmektir..
Bugünün insanları kendilerini kültür ve onun sonuçları tarafından ezilmiş hissediyorlar.
Kaçınılmaz bir kaderin bizi içine sürüklediği yere götürmek için, bilmek isteyen kişiler tarafından kullanılan bu anonim güç bütün bunlardan ileri gelir: varoluş koşullarını üreten bilimsel ve teknik medeniyet, bu medeniyete uyum sağlamak zorunda olan insanlar..
M. Foucault'nun bizi kendisinden uyandırmak istediği, antropolojik uyku sosyolojizmin ve psikolojizmin egemenliğidir..
Modern kültür insanı düşünebilir, çünkü o sonluyu kendisinden hareketle düşünür..
Fakat o, "yüzyıllar boyunca dünya, onun düzeni, insan varlıkları var oldukları ama insan var olmadığı halde",
insanın var olduğuna inanmakta haklı mıdır..?
Modern insanın keşfettiği şey, kendisinin derin sonluluğudur,
doğa ya da tarih kavramlarında kendini gösteren sonluluk değil..
Bütün deneysel pozitifliklerin ve somut sınırları insanın varoluşunda görülebilen şeyin temelinde -bir anlamda kendisi olan- bir sonluluk keşfedilir: bu sonluluk bedenin uzaysallığı, arzunun açıklığı ve dilin zamanı aracılığıyla gösterilir..