Frankfurt Dersleri
Ingeborg BachmannFrankfurt Dersleri Gönderileri
Frankfurt Dersleri kitaplarını, Frankfurt Dersleri sözleri ve alıntılarını, Frankfurt Dersleri yazarlarını, Frankfurt Dersleri yorumları ve incelemelerini 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Ama neden 2000 yıl önceki İskenderiye kitaplığı yangınından söz ediyoruz hâlâ, geçen süre içerisinde evlerimizle şehirlerimiz çok sık yanmamış gibi? Evet, bunca sadakatsizlik arasında sadakatle o yangını düşünüyoruz.
Herşeyden önce, güzel nedir?
Savunmasız bir ben! Çünkü nedir ki ben, ne olabilir? - Konumu ve yörüngesi henüz belirlenemeyen çekirdeğinin oluşumu henüz bilinemeyen bir gezegen. Şu olabilir: aynı anda bir hiç gibi görünürken milyarlarca ufak parçadan oluşuyordur belki, arı bir biçimin özleşmesi, düşlenmiş bir özdek gibi bir şeyler, yine düşlenmiş bir kimliğin isimlendirilmesi, çözülmesi güç bir giz yazıdır belki.
Yıldızın biri
ışıldıyor hâlâ
Hiç,
hiçbir şey yok yitirilen.
* Tutanaklara göre Bachmann'ın konuşmasının bu bölümünde hangi şiiri okuduğu bulunamamış.Kitabı okudu
Şiire gelince, o da insanların uykusunu dağıtabilmek için bilgi kadar yakıcı, özlem kadar da acı olmak zorunda. Uyuyoruz çünkü, kendimizi ve dünyamızı algılamak zorunda kalmanın verdiği korkuyla, birer uykucu kesilmişiz hepimiz.
Peki ya değiştirmek isteyen yazarın özgürlüğü? Ya pabilecekleri ve yapamayacakları? Bu da bir soru.
Gerçekte bir dramı yaşar sanatçı; ama bu dram, ancak çağımızda tüm çıplaklığıyla serilmiştir gözler önüne. Sanatçı, insanoğlunun ve dünyanın mutsuzluğunu bir bütün olarak göz önünde tuttuğundan, sanki bu mutsuzluğu onaylar ve istenen etkiyi yaratamaz bir görünümdedir. Bakışını mutsuzluğun bütününe yönelttiğinden, değiştirilebilecek olanı da değiştirmemek onun hakkıdır sanki.
Nedir anlatmak istediğimiz değişim sözcüğüyle ve neden sanatın aracılığıyla değişimi amaçlıyoruz?
Çünkü bir şeyi amaçladığımız kesin sanatla!
En iyi koşullar altında, yazarın başarabileceği iki şey vardır: Birincisi kendi çağını temsil etmek, ikincisi de zamanı henüz gelmemiş bir şeylerin temsilcisi olmak.
Artık bizim için bir ölçüt olamayacağından, klasik çağın ya da bir başka dönemin düşünce dünyasına sımsıkı sarılmamız, aklımızın kenarından bile geçmeyecektir; gerçekliğimiz de, savaşımlarımız da eskisinden çok değişiktir çünkü. Geçmişin malı olmuş tek tek düşünceler, onları birer tanık diye çağırdığımızda, ne denli ışık saçarak gelirlerse gelsinler, çağrımızın temel amacı, onları bugünkü düşüncelerimize birer destek yapmaktır, o kadar.
Ne denli çaba gösterirse göstersin, yazar her zaman gerçeğe borçlu kalan kişi değil midir?
Bu dünyada, insanların önünde kimin için neyi anlatacaktır yazar?
Bizim kuşağımız, önce bağımlı yazın ile, sanat sanat içindir anlayışı arasındaki savaşın yeniden canlanışını yaşadı; söz konusu savaş, bu kez Almanya'daki politik yıkımın ve buna bağlı olarak komşu ülkelerin uğradığı yıkımların, gelecekteki yeni yıkımların sezgileriyle de beslenmekte olan dolaysız bir sonucuydu.
İnsan daha bir şey öğrenmeden, uzmanca bilgiden yoksunken, bu alanda yardım aramak yürekliliğini göstermeli miydi? Can simitleri hazırlanmıştır sözü edilen alanda: Duyum sayıcı yorum, tarihselcilik, biçimcilik, toplumsal gerçekçilik. Kimseye zarar vermeksizin kurtulmayı kim istemez ki bu durumda? Öte yandan ruhbilim, ruh çözümleme, varoluşçuluk felsefesi ve toplumbilim de yardıma koşuyor; onların da var yazından soracakları. Her yerde, her zaman rastlanan ve kaldırıldıklannda, altlarında her zaman bir şeyler bulunabilen bakış açıları, çıkış noktaları, afişler ve düşünce tarihine ilişkin bir takım ipuçları.
Günce'lere dair;
Her neyse, yeterince aydınlatılıyorsunuz. Dahası, gerçekte giz olmayan gizler de açıklanıyor size.
Sayın konuklar, Öyle sanıyorum ki, sizi bu salona getiren merak ve ilgi yabancım değil. Bu merak ve ilgi, bizi uğraştıran şeyler, yani salt varoluşları ile bize yetmesi gereken konulara ilişkin yargılar, görüşler ve tartışmalar üzerine bir şeyler öğrenme isteğinden kaynaklanmakta. Yetersiz kalmaya yargılı bir şeyler, başka deyişle; çünkü yapıtlar üzerine söylenenlerin tümü yapıtların kendilerinin yanında yetersiz ve zayıf kalır.