Gâzâli: Biyografisi, Hakikat Araştırması, Felsefe Eleştirisi, İhya Hareketi, Etkisi
Sabri OrmanSözler ve Alıntılar
"Anlaşılmayan bir şey, nasıl reddedilir veya kabul edilir?
"Artık ömrümün sonuna geldim ve zaman, artık Irak'a yolculuk için değil, ebediyete yolculuk için vedalaşma zamanıdır."
Sayfa 51 - İnsan Yayınları Celâl ed-Dîn el-Humâî, Gazâlînâme, Tahran, m. 1900/ h. 1318'den nakleden, Hüseyin Emin, s. 56-60Kitabı okudu
Kardeşi Ahmed el - Gazâlî, onun(İmam Gazâlî'nin) son anlarını şöyle anlatır:
"Pazartesi günü sabah vakti olunca kardeşim Ebû Hâmid abdest alıp namaz kıldı. Sonra kefeninin getirilmesini istedi. Onu aldı, öptü ve alnının üzerine koyarak, mülk sahibinin huzuruna çıkmak başım - gözüm üstüne, dedi. Sonra ayaklarını uzattı, kıbleye döndü ve şafak sökmeden vefat etti."
Sayfa 51 - İnsan Yayınları İbn el-Cevzî, Kitâb el-Sebât ind el-Memât'tan nakleden, Zeki Mubarek, el-Ahlâk ind el-Gazâlî, Kahire, 1971, s. 66Kitabı okudu
Hakkı kişilerle değil, kişileri hakla ölçmek gerekir.
Sayfa 89 - İnsan YayınlarıKitabı okudu
Bir tarafı taklitçilikle suçlarken, diğer tarafta taklide düşmek
Gazâlî, Tehâfut’a bir gözlemini anlatarak başlar. Çevrelerindeki insanlardan zekâ ve anlayış üstünlüğü yönünden farklı olduklarına inanan bir grup insanın, İslâm’ın ibadetlere ilişkin temel ilkelerini hor görüp, küçümsediklerini; İslâm’ın çizdiği sınırları hafife alıp-aldırmadıklarını; hatta bazı zanların peşine takılarak dinî bağlardan büsbütün sıyrıldıklarını gördüğünü anlatır. Ona göre bunların küfürlerinin dayanağı da kulaktan dolma ve alışılmış bir taklitten ve serap gibi yanıltıcı süslü hayâllerden kaynaklanan, nazarî bir araştırmadan başka bir şey değildir. Böyleleri Sokrat, Eflâtun ve Aristo gibi büyük isimleri işitip, bu gibi filozofların ne kadar akıllı, metotlarının ne kadar güzel; hendese, mantık, tabîat ve ilâhiyât gibi ilimlerde ne kadar usta olduklarını, fakat bütün bu özelliklerinin yanı sıra her türlü dinleri ve inançları inkâr ettiklerini ve bunların, sonradan konulmuş kanunlar ve uydurulmuş hileler olduklarına inandıklarını dinlemişlerdir. Bu tür şeyler kulaklarına çalınınca da kitlelerin ve ayak takımının inançlarından sıyrılıp, kendi zanlarınca üstün insanların sınıfına katılmak üzere küfür inancını benimserler. Onlar, zekâ ve anlayış üstünlüğünün, hakkı taklit etmeyi bırakıp, bâtılı taklit etmeye başlamakla gösterilebileceğini sanırlar ki, Gazâlî’ye göre avâm insanlar arasındaki aptallar bile bunlardan daha iyi durumdadır. Çünkü onlar, hiç olmazsa akıllılığı, kötü yoldakilere benzemeye çalışmada aramazlar. Ona göre aptallık, böyle bir çorak zekâya göre kurtuluşa daha yakındır.
Sayfa 82 - 83Kitabı okudu
- " (…) Kuşku duymayan kişi bakmaz, bakmayan görmez, görmeyen kör ve şaşkın kalır..."
İnsan Yayınları
Nitekim Gazâlî üzerine çalışan araştırmacıların önde gelenlerinden biri olan Carra de Vaux bu hususta şöyle der: “Bu kadar ince ve zengin bir üslûp sahibi düşünüre hiçbir edebiyatta rastlamadım.”
Sayfa 98Kitabı okudu