"Şüphe, hâkikate ulaştırır. Çünkü şüphe, düşünmeye ve araştırmaya sevkeder. Şüphe etmiyen düşünmemiş demektir . Tefekkür etmiyen kimse ise! bâsiret sahibi olamaz. Basiret sahibi olmayan kimse de delâlet ve mânevi körlükten kurtulmaz."
Hasan-ı Basrî Hazretleri buyurdular ki;
《Üç kimse vardır ki onların gıybeti caizdir;
1- Nefis ve hevasına tâbi olan kimseler,
2- Günahını ve fıskını aşikâre işleyen fasıklar,
3- Zulmeden amirler (Reis, önder).》
Tecessüs (kusur ve gizli halleri araştırma) da su-i zannın kötü neticelerindendir. Çünkü kalb, sadece su-i zan beslemekle yetinmez. Araştırmak ve tahkîk etmek ister. Bu arzu ile tecessüsle meşgul olur. Halbuki tecessüs de gıybet gibi yasaktır. Ve haramdır. Zirâ Cenâb-ı Hak;
《Müslümanların kabahat ve gizli hallerini araştırmayın...》 (Hucûrat S. 12) buyurmuştur.
Bir müslümanın suçunu ve kabahatini katiyyetle bildiğin zaman ona tenha bir yerde gizli olarak nasihatta bulun. Fakat şeytanın seni, onun gıybetini yapmaya sürüklemesinden sakın.