"Gizli Emir"; bekleyişin, onun getirdiği gerginliğin, huzursuzluğun romanı. Atmosferi oldukça karanlık. Korku ütopyası (distopya) özellikleri taşıyor. Bana Kafka'nın "Dava"sını, bazı bakımlardan Oğuz Atay'ın "Korkuyu Beklerken"ini çağrıştırdı sıklıkla. Şüphesiz ki onlarla benzer bir anlayıştan kaynaklanan bir roman. Kara mizah yönü de kuvvetli.
Salâh Birsel "Hacivat Günlüğü"nde "Bence Gizli Emir Türkçenin en güçlü romanlarından biri, belki de birincisi." diyor Melih Cevdet'in romanıyla ilgili. Açıkçası beni romanın başına götüren de onun bu değerlendirmesi oldu. İyi bir roman elbette Gizli Emir, kurgusu gayet sağlam. Ancak genel toplamda Salâh Birsel'e katılamadım, belki de onunla aynı pencereden bakmadım, bakmıyorum. "Gizli Emir" sıkı, okunası bir roman olmakla birlikte anlatmak istediği kimi unsurların fazlaca bulanık kaldığını, fazlaca akla dayanmakla birlikte anlatımının bu özellikten dolayı bir parça tatsızlaştığını söyleyebilirim. Ayrıca dil, kullanılan sözcükler bakımından da yer yer kulağıma batmadı değil anlatım. "Küşüm", "giyit", "sorum", "zorun", "sağtöre" gibi kimi sözcükler kullanılmış ki açıkçası dile böylesine bir yaklaşım bana zorlama, eğreti bir yaklaşım gibi geldi.
Salâh Birsel'e katılmıyorum, Türkçenin en güçlü romanlarından biri değil ancak okunması gerekli, kendi iç mantığı olan, bazı pencerelerden önemli bir roman.
Melih Cevdet Anday kitabı. Bekleyiş içinde olmayı, o belirsizliğin yarattığı ruh daraltıcı hali hissederek devam ettim her sayfaya. Ama bu; kitap ne zaman bitecek, bir türlü akmıyor gibi bir hissiyat uyandırmadı hiç. Aksine ben de bekledim Kutlu’yla, Aktör Bilal’le, ressam Macit’le.
Romanın ilk cümlesi kitabın özeti gibi âdeta.
“Sessizlik,
