Kitap, bir biyografik eser olarak karşımıza çıkıyor. Şeyh Şamil’in komutanlarından biri olan Hacı Murat’ın isyanını, Rusların tarafına geçmesini ve katledilişini bizlere anlatıyor. Tolstoy, bayırda gezerken gördüğü bir devedikeninin yok olmaya karşı direnişi karşısında etkilendiği için aklına gelen tarihi hikayeyi anlatıyor. Gerek Hacı Murat, gerekse Şeyh Şamil büyük askeri deha olarak karşımıza çıkıyor.