Hukuka Giriş
Kemal GözlerHukuka Giriş Posts
You can find Hukuka Giriş books, Hukuka Giriş quotes and quotes, Hukuka Giriş authors, Hukuka Giriş reviews and reviews on 1000Kitap.
En büyük sefalet başkalarının iradesine bağlı yaşamaktır.
Aynı ilke Anayasamızın 38’nci maddesinin ilk fıkrasında “kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayı cezalandırılamaz; kimseye suçu işlediği zaman kanunda o suç için konulmuş olan cezadan daha ağır bir ceza
verilemez” denerek de hükme bağlanmıştır.
Ayrıca belirtelim ki, bu ilke öylesine önemlidir ki, Anayasamızın 15’inci maddesine göre savaş ve olağanüstü hâllerde dahi “suç ve cezalar geçmişe yürütülemez”.
Sayfa 292Kitabı okuyor
Diğer bir ifadeyle, eski kanun zamanında elde edilmiş hakların yeni kanun zamanında da sürmesine “kazanılmış hak” denir. Kazanılmış hak, bir hukuk kuralının yürürlüğü sırasında, kişilerin o kurala uygun olarak bütün sonuçlarıyla elde ettikleri hakları ifade eder.
Sayfa 289Kitabı okuyor
Kazanılmış Hak
Kanunların geçmişe uygulanmamasının diğer bir sebebi de “kazanılmış haklara saygı ilkesidir. “Kazanılmış hak (müktesep hak, acquired rights)”şu şekilde tanımlanır:
TANIM: Kazanılmış hak, belirli bir zamanda yürürlükte olan bir hukuk kuralına uygun
olarak belirli bir kişi lehine doğmuş olan ve daha sonra bu hukuk kuralı yürürlükten
kalkmış veya değişmiş olsa bile hukuk düzeni tarafından korunması gereken haktır.
Sayfa 289Kitabı okuyor
Kanunların geçmişe uygulanmaması ilkesinin çeşitli sebepleri vardır.Bu sebeplerden birincisi, “hukuk güvenliği ilkesi (legal security, certainty and predictability ofthe /uw)”dir. Bu şu anlama gelir: Eğer kanunlar geçmişe uygulanırsa kimse kendini güvende hissedemez. Bugün yaptığımız ve suç olmayan şeyler, yarın suç hâline getirilirse ve bugün yaptığımız şeylere yarın çıkarılacak kanuna göre ceza verilirse, yarın çıkarılacak kanunu bugünden bilmediğimize göre, davranışlarımızı nasıl düzenleyebiliriz?
Sayfa 288Kitabı okuyor
A.KURAL: KANUNLARIN GEÇMİŞE UYGULANMAMASI İLKESİ
Kanunlar kural olarak yürürlüğe girdikten sonra uygulanabilir. Dolayısıyla bir kanun, yürürlüğe girdiği tarihten önceki olaylara kural olarak uygulanamaz. Buna “kanunların geçmişe uygulanmaması (kanunların makable şamil olmaması) ilkesi (principle ofnon-retroactivity oflaws)” denmektedir.
Bu ilkenin temelinde, hukuk güvenliği ilkesi yatmaktadır.
Sayfa 288Kitabı okuyor
Zira Latince “ubî lex voluit dixit, ubi noluit tacuit (kanun istediği zaman söyler; istemediği zaman ise susar)” ilkesinin dile getirdiği gibi kanun, bir konuyu daha ayrıntılı olarak düzenlemek isterse, bunu yapar; eğer daha ayrıntılı olarak düzenlemek istemiyorsa susar. Yani kanun
koyucu koyduğu kurala istisna getirmek isteseydi, bunu açıkça yapardı. Bunu yapmamış ise, bundan koyduğu genel kurala istisna getirmek istemediği sonucu çıkar. Kanun koyucunun yapmak istemediği bir şeyi, yorumcunun yapmaya yetkisi yoktur. Dolayısıyla kimse birtakım ihtiyaçlardan bahsederek kanun koyucunun getirmediği bir istisnayı getiremez.
Sayfa 283Kitabı okuyor
“Kanunlar, Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ve yönetmelikler İle diğer düzenlemeler, ayrıca bir yürürlük tarihi belirtilmemiş ise Resmî Gazete’de yayımlandığı gün yürürlüğe girer”.
Sayfa 277Kitabı okuyor
diyor yani :) hukuka ve ahlaka aykırı olan diyor...
Emredici hukuk kurallarına birkaç örnek daha verelim:
Medenî Kanun, m. 124: “Erkek veya kadın on yedi yaşını doldurmadıkça etmedikçe
evlenemez”.
Medenî Kanun, m.47/2: “Amacı hukuka veya ahlâka aykırı olan kişi ve mal toplulukları tüzel kişilik kazanamaz”.
Sayfa 268Kitabı okuyor