İslam alimleri ''aklı akis'' derler ; eksik.
Bütün hakaiki kavramaya yetmez.
Anladılar ki akıl aciz. Pozitivizm yerine siyantizmi koydular.
Rasyonalizm iflas etti.
Rasyonalizm nedir ; ilim mabuddur. Fen herşeyi halledecek.
Bugün halledemiyorsa yarın muhakkak halledecek.
tevfik fikret : Bir gün yapacak fen şu kara toprağı altın, Her şey olacak kudret-i irfanla inandım diyor.
Kemalizmin temel felsefesi de pozitivizm, rasyonalizm ve siyantizmdir