Değişim;tembel, aç gözlü, korkmuş insanların, bir şeyleri yapmanın daha kolay, daha kazançlı ve daha güvenli yollarını araması sonucu ortaya çıkar. Fakat insanlar nadiren ne yaptığının farkındadır.
Ian Morris
Çünkü değişim her zaman düz bir çizgi halinde gerçekleşmez ve her zaman olumlu değildir. Toplum hep istikrarlı bir şekilde yukarıya doğru gitmez. Bazen takılırız ve aynı seviyede kalırız. Bazen de hızla tırmanırız ya da geri kayarız.
Bu alışverişi düşündüğünüzde sizi ne kadar mutlu ediyor? Bu alışveriş hayatınızdaki mutluluğa ne kadar katkıda bulunuyor? Bu alışverişin ne derecede iyi harcanmış para olduğunu söyleyebilirsiniz? Paranızı bu alışveriş yerine sizi daha mutlu edecek başka bir şeye harcasaydınız sizce ne ölçüde daha yerinde bir karar olurdu?
"Birdenbire hiçbir şeyin o andakinden daha kötü olamayacağını fark ettim" diyor. "Bu düşünceyle birlikte içime çok tuhaf bir huzur hissi doldu. O an anladım ki, kimse bana yardım edemediğine göre bu konuda bir şeyler yapması gereken tek kişi bendim."
İstenmeyen sonuçlar yasası faydalı bir modeldir çünkü bize kültürün evrilmesinde insanların çoğunlukla farkında olmadan oynadıkları rolü hatırlatır. İngiliz tarihçi İan Morris'e göre, "Değişim; tembel, aç gözlü, korkmuş insanların, bir şeyleri yapmanın daha kolay, daha kazançlı ve daha güvenli yollarını araması sonucu ortaya çıkar. Fakat insanlar nadiren ne yaptığının farkındadır." Diğer bir ifadeyle, istenmeyen sonuçlar yasasına göre insanlar eylemlerinin sonuçlarının ne olacağını nadiren bilir.
İkilem basitti: Ya çiftçiler ve fabrikalar daha az üretecekti ya da halk daha fazla tüketecekti. Ülkenin ilerleyeceği yolu seçecek pozisyonda olsaydınız hangisini tercih ederdiniz: Daha az üretmeyi mi yoksa daha çok tüketmeyi mi?
İstif Çağı - James Wallman
Amerikan iç savaşı akabinde Amerika'da üretim fazlalığının oluşması üzerine, tüketim kültürü için reklam ve dayanıksız eşyalar üretilmeye başlanıyor. Çünkü üretim sekteye uğrarsa, refah ve gelişme ortadan kalkacaktır. Yokluk yıllarının getirdiği bir hırsla eşya sahibi olmak ilk zamanlar mutluluk getirmiştir. Peki ya sonra?
İşte zamanla eşyada boğulma yaşanmış ve halen de yaşıyoruz. Eşyayı azaltmaya çalışan minimalistler dahi kaliteli ve çok işlevli eşyalara yönelerek yine de bu tüketim ağının dışına çıkmıyor. Ben bu kitaptan bunları anladım. Deneyimciler yani gezen, eğlenen vs. İnsanlar dahi bu sistemden gerçekten çıkabilirler mi? Deneyimlerini sosyal medyada paylaşan, sürekli o şuraya gitti, bu buraya gitti, ben gidemedim mantığıyla anı yaşamadıkları sürece bence bu sistemden çıkamazlar, çıkamıyoruz da. Ama yine de minimal yaşamak ve deneyim kazanmak, eşyada daha az boğulma sağlıyor.
Bu kitapta kitap sahibi olmanın materyalist, onu okumanın ise deneyimcilik olduğunu anladım. Ayrıca sahip olmak için yanıp tutuştuğumuz bir şeye sahip olunca zamanla ilgi azalması ise hedonik adaptasyon olarak kavramlaştırılmış.
Sade yaşam, materyalizm ve anı yaşamak konuları ilginizi çekiyorsa bu kitabı kesinlikle okuyunuz.
#istifçağı #doğannovus #jameswallman #minimalizm #sadeyaşam #minimalist #materyalizm #eşyadaboğulma #hedonikadaptasyon #kitapokumak #okudumokuyun #anıyaşa #deneyim #okumaaşkı #reklamcılık #özedönüş #dijitalgöçebe #senemkaragözoğlu #aytaçözgören
İstif ÇağıJames Wallman · Doğan Novus Yayınları · 2018203 okunma