Roman talih-kader hakkında bir şairin sufi dünya görüşünün sanatsal ifadesidir. Burada İslam ve eski inançlar iç içedir. Ruhların yaşam öyküsü hadislerin dili ile, fıkraya benzer diayloqlar aracılığı ile tasvir edilmiştir. Romanın adı sadece tekrarlanan bir sözcük değil, aynı zamanda felsefi, mecazi anlam taşımaktadır. Bu dünyada hər nesnenin, her bir olayın mutlaka izi kalır. İz mecazı alın yazısının sembollerinden biridir ve yaşam tecrübesinin mitoloji dile çevrilməsidir. Bu roman, Memmed İsmayıl’in kendi içindeki üzüntülerini ifade etmesi, paylaşması ve arındırması için bir fırsattır.
Prof.Dr. Rüstem Kamal
Destansı, duygusal, sanatsal (hatta bazen şiirsel) ruh halüsinasyonları romanın ana kaynağıdır. Roman, insan ve doğanın gizemini, insanlarla Tanrı arasındaki gizemli ilişkileri, köylerimizin yüzlerce yıldır yaşadığı ve yaşattığı yarı gerçekçi, yarı sembolik inançların gerçek atmosferini gözler önüne seren bir eserdir.
Şair ve yazar Sabir Rustamhanlı
Elinizde tuttuğunuz bizim olmayan bir savaşa gidip de dönemeyenlerin yetimlerinin romanı... Bu savaşın, daha doğrusu felaketin Kırım'daki yıkımlarını Cengiz Dağcı'dan öğrenmiştik, hemen yanı başımızda can Azerbaycan'daki tahribatını da bu savaşın yetimlerinden şair Memmed İsmayıl’in şiir üslubuyla yazdıklarından öğreniyoruz...
Prof.Dr. Vahid Türk
İz romanı, tanesi insan olan Sovyetler Birliği değirmeninin yarattığı facianın yalnızca bir molekülünün bile taşıdığı, ancak katlanılması âdeta imkânsız olan ıstırapların ağırlığını okuyucunun yüreklerine silinmez bir şekilde mıhlıyor. Bu facia atmosferinde başı göklere yükselen Tanrı Dağları gibi azametli Azerbaycan evlatlarının ruhları Memmed İsmayıl’in son derece başarılı eskizleriyle orada kendi yansımasını bulmuştur. Bu da, millî şairimiz Memmed İsmayıl’in edebî başarısıdır.
Yazar,tercüman: Seyfeddin Altaylı
