Necat Birinci, 5 Kasım 1943'te Trabzon Sürmene'de doğdu. Babasının adı Haşim, annesinin adı Dursun Hanım'dır. Öğretim Üyesi; İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü bitirdi. Yüksek lisans ve doktorasını aynı fakültede tamamladı. Bir süre edebiyat öğretmenliği yaptı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nde Öğretim Üyesi olarak ders verdi. 1990'da doçent, 1996'da profesör oldu. Kıbrıs Doğu Akdeniz Üniversitesi'nde misafir öğretim üyesi olarak görev yaptı. Atatürk Yüksek Kurulu, Türk Dil Kurumu Bilim ve Yürütme Kurulu Üyeliği'nde bulundu. İÜ Edebiyat Fakültesi Yürütme Kurulu Üyeliği, Türkiyat Araştırma Merkezi Müdür Yardımcılığı, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Başkanlığı görevlerini üstlendi. Millî Eğitim Bakanlığı Müsteşarlığı görevini yürüttü. Yeni Türk Edebiyatı ağırlıklı olmak üzere 62 makalesi ve inceleme, araştırma, metin neşri olmak üzere 68 kitabı yayınlandı. Orta düzeyde Fransızca bilen Birinci, evli ve 2 çocuk babasıdır.