Kapital 3. Cilt
Karl MarxKapital 3. Cilt Posts
You can find Kapital 3. Cilt books, Kapital 3. Cilt quotes and quotes, Kapital 3. Cilt authors, Kapital 3. Cilt reviews and reviews on 1000Kitap.
Çelişki, genel bir deyişle, kapitalist üretim tarzını, değer ve bu değerin içerdiği artı-değer hesaba katılmaksızın, kapitalist üretimin yer aldığı toplumsal koşullar dikkate alınmaksızın, üretici güçlerde mutlak bir gelişmeye doğru bir eğilim taşımasından ileri gelir, öte yandan ise, bu üretim tarzının amacı, mevcut sermayenin değerini korumak ve
Sayfa 221
Genel kar oranı gerçekte, 1) toplam sermaye tarafından üretilen artı-değer ile, 2) bu artı-değerin, toplam sermayenin değerine oranıyla, ve 3) rekabet ile -ama ancak, belli üretim alanianna yatırılmış bulunan sermayelerin, bu artı-değerden, kendi nispi büyüklükleri ile orantılı ola rak eşit paylar almaya çalıştığı bir hareket olduğu ölçüde, bu rekabet ile- belirlenir.
Sayfa 323
Kâr oranlarının düşme eğilimi
üretim tarzı, değişmeyen sermayeye kıyasla, değişen sermayede gitgide nispi bir azalma, ve dolayısıyla toplam sermayenin organik bileşiminde sürekli bir yükselme yaratır. Bunun doğrudan sonucu, aynı ya da hatta artan bir emek sömürü derecesinde, artı-değer oranının sürekli düşme gösteren bir kar oranı ile temsil edilmesidir. Bu nedenle, genel kar oranındaki bu sürekli düşme eğilimi, tam da emeğin toplumsal üretkenliğindeki sürekli gelişmenin, kapitalist üretim tarzına özgü bir ifadesidir
Kapitalist üretim, belli bir gelişim düzeyine ulaşır ulaşmaz, bireysel alanlardaki farklı kar oranlarının, genel bir kar oranına eşitlenmesi, bundan böyle, sırf, piyasa-fiyatlannın sermayeyi çektiği ya da ittiği, çekme ve itme hareketleriyle gerçekleşmez. Ortalama fiyatlar ile, bunla ra tekabül eden piyasa-fiyattan, hir süre için kararlı hale geldikten sonra bireysel kapitalistler, bu eşitlenmenin, belirli fa rkları dengclediğinin bilincine varırlar ve bu durumu, kendi karşılıklı hesaplannda dikkate alırlar. Bu farklar, kapitalistlerin zihninde mevcuttur ve onlar bunu, telafi nedenleri olarak hesaba katarlar.
Arz ile talep arasındaki tutarsızlığı ve bunun sonucu olarak piyasa fiyatlarının piyasa değerlerinden gösterdikleri sapmaları anlamaktan daha kolay bir şey yoktur. Asıl güçlük, arz ve talep eşitliği ile neyin kastedildiğini saptamaktır.
Sayfa 169
"toplumsal talep", yani talep ilkesini düzenleyen etmen, aslında, farklı sınıfların karşılıklı ilişkilerine, bunların kendi ekonomik konumlarına ve bu nedenle özellikle, önce, toplam artı-değerin ücretlere oranına, sonra da, artı-değerin böIündüğü (kar, faiz, toprak rantı, vergiler, vb. gibi) çeşitli parçalar arasın daki bağıntıya tabidir. Ve bu da, arz ile talep arasındaki bağıntının hangi temele dayandığı saptanmadan, arz ve talep ilişkisi ile hiç bir şeyin açıklanamayacağını bir kez daha ortaya koymaktadır
Nasıl ki emeğin bileşik hale gelmesi ve elbirliği, makinelerin geniş ölçüde kullanılmalanna, üretim araçlannın yoğunlaşmasına ve ekonomik olarak kullanılmalarına yolaçıyorsa, aynı şekilde, kitleler halinde, kapalı yerlerde ve sağlık gereksinmelerinden çok, üretimin işine gelen koşullar altında bu birarada çalışmadır ki; işte bu kitle halinde bir ve aynı işyerin de yoğunlaşmadır ki, bir yandan kapitalist için daha büyük bir kar kaynağının, öte yandan da daha kısa çalışma saatleri ve özel önlemlerle karşılanmadığı takdirde işçilerin yaşam ve sağlıklannın hovardaca harcan masının nedenini oluşturur.
Sayfa 85
Yerde ve binalarda yapılan tasarrufun ne ölçüde işçileri daracık yerlerde üstüste sıkıştırdığı çok iyi bilinir. Bu yetmiyormuş gibi, bir de havalandırma araçlarından da tasar ruf edilir. Uzun çalışma saatleri ile birleştiğinde, bu iki etmen, solunum organlarındaki hastalıklarda ve dolayısıyla ölüm oranında büyük artışa yolaçar.
Sayfa 85
Fabrikalar. İşçilerin güvenliği, rahatı ve sağlığı ile ilgili konıyucu önlemlere gerçek fabrikalarda bile önem verilmeyişi, bu başlık altında toplanmıştır. Sanayi işçilerinden yararlanan ve ölenleri içeren kayıp listele rinin kaynağı büyük ölçüde bu ihmaldir (bkz: yıllık fabrika raporları). Yer darlığı, havalandırma yetersizliği, vb. de buna eklenir.
Sayfa 83