Karamazov Kardeşler (1. Cilt)
Fyodor DostoyevskiSözler ve Alıntılar
İnsanoğlundan ruhun ölmezliğine dair inanç yok edilse yalnız sevgi değil, yeryüzünde hayatının devamı için bütün canlı güç de yok olup gidermiş.
Ne diye yaşıyor böyle bir adam? diye boğuk boğuk kükredi. Söyleyin bana, böyle bir adamın varlığıyla yeryüzünü kirletmesine ne diye izin veriliyor!
"Merhametiniz'le ezin onu.
Nasıl sarsılacağını göreceksiniz."
Tanrım, ya kilise de devlet mahkemesi gibi onu geri çevirerek koparıp atsaydı suçlunun durumu ne olurdu! Kilise de, devlet mahkemesinin her ceza verişinde hemen aforoz etmeye kalksa sonuç nereye varırdı acaba? Rus suçlusu için bundan büyük bir yıkım düşünülebilir mi?
Kısacası, 19. asırda biraz da aşırı ölçüde rağbet gören bazı yeni kuramlara göre kilise devletin bir kolu haline gelmeli, böylece zamanla kusursuzluğa ulaşıp sonunda devlet bünyesi içinde erimeli, yerini bilime, zamanın yeni akımlarına, uygarlığa bırakmalıymış. Eğer bunu kabul etmezse devletin belirlediği küçücük bir kabukla üstelik kontrol altına alınarak yetinmeye zorlanacaktır.