Lacan ve Postfeminizm
Elizabeth WrightLacan ve Postfeminizm Sözleri ve Alıntıları
Lacan ve Postfeminizm sözleri ve alıntılarını, Lacan ve Postfeminizm kitap alıntılarını, Lacan ve Postfeminizm en etkileyici cümleleri ve paragragları 1000Kitap'ta bulabilirsiniz.
Postfeminizme getirilen tanımların ço ğu, büyük bir ciddiyetle terimin ne demek olmadığıyla işe başlarlar: Yani feminizm, geçmiş anlamında “post” olmuştur. Oysa postfeminizm daha çok, feminizmin strate
jik hamlelerinden biriyle ilgilidir:
Postfeminizmin başlangıcında, postmo- dernizmin özneyi dağınık ve istikrarsız olarak kavrayışının feminizme ne kazandı racağını değerlendirme niyeti vardır.
Freud’un durmaksızın kadının ne olduğunu sorgulamasında ve Lacan’ın yanlış anlaşılan cinsel kimlik edinme kuramında, kadınsı olanın tamamen fallik olan tarafından belirlenmediği ve bu yüzden kadının erkekten daha bir özne olduğu öngörüsü vardır.
Lacan’ın bu kuramına göre, göz sadece bir duyu or ganı değil, aynı zamanda bir haz organıdır. İzleme dürtüsüne tabi olmalarından, imgesel fantezi ile simgesel olanın talepleri, Öteki’nin arzusu arasındaki çatışmaya ka tılmalarından dolayı bütün nesneler için bir “göz ve bakış diyalektiği” (“göz” sim gesel düzene kısılıp kalmıştır, “bakış” ise narsisist bir fantezinin peşinden koşar) söz konusudur.
Erkek tarafında kendini fallusla tanımlama, yani insanın kendisini yasakları belirleyen efendi olarak görme eğilimi mevcuttur. Ancak tarihin belli bir anında gerçek etkileri olduysa da bu, bir duruştan başka bir şey değildir. Tümel önerme bütün erkeklerin fallik fonksiyona tabi olduğunu, yani simgesel kastrasyona tabi olduğunu söyler.
Lacan, 1950’lerin başında, cinslere dair ilk kuramında Freud’u izleyerek cinslerin ayırt edilmesini sağlayan bir işaret olarak fallusa odaklanmış; erkeğin ona sahip olmayı, ka dının da o olmayı istediğini düşünmüştür.
Freud’a göre, cinsel farklılığın kökenin de, erkek ve dişi organları arasındaki ana tomik farklılıkların, varlık ve yokluk terimleriyle ifade edildiğinde kazandığı anlam vardı. Sonuçta hiçbir cinsel kimlik tam değildi: Kadınlar “penis kıskançlı ğımdan, erkekler ise ‘kastrasyon anksiyetesi”nden muzdaripti.
Psikanalize yönelik feminist tepki de, her zaman dişilik ve dişil cinsiyet sorunlarına dönerek, biyoloji ve kültür kutapları arasında tedirgin biçimde gidip gelerek bu rotayı izledi. Sorun hep şuydu: Freudcu söylem evreninde, cinsel farklılık ne biyo lojik bir fazlaya indirgenebiliyor ne de tümüyle toplumsal pratiklerle kuruluyordu.
Freud, penis kıskançlığına, Oidipus ve kastrasyon komplekslerine bağlılığı yüzünden; Lacan ise, Freud’u yeniden okurken, fallusun merkeziliğini ve babalığın simgesel işlevini vurguladığı için hep eleştirilmiştir. Birçok feminist, seçkin çalışmalar ortaya koyduklan halde, Lacan’ın zorluğu şüphe götürmeyen metinleriyle uğraşma zahmetine bile katlanmazken, her ikisine de yönelik bu temel suçlamalan tekrarlamakla yetinmektedirler.
Mitchell’a göre, Freud’un bilinçdışı ve cinsel farklılıklarla ilgili kuramlan, cinsel arzunun patriyarkal iktidar ilişkilerini yeniden üretmek için nasıl kanalize edildiğini, kadınların patriyarkalliğe nasıl maruz kaldığını gösterir. Böylece psikanaliz, kadınların tahakküme uğramasına karşı kolektif bir siyasal harekete uygun bir zemin yaratabilecek, ideolojik analiz açısından yararlı bir araç haline gelir.