‘Hepimiz geri dönmek isteriz… bir an olsun, şöyle bir etrafa bakmak için. Ama yok, bir şey aramak için aslında. Kaybolmuş bir şeyi. Sanırız ki onu bulursak mutlu öleceğiz. Benim bildiğim, kimse mutlu ölmüyor.’
.
Onların Emeklerine üçlemesinin son kitabı Leylak ve Bayrak. Artık şehire hapsolmuş insanları görüyoruz, geldikleri here dönmek istiyorlar. Çünkü o kocaman şehirler yutuyor onları. İşsizlik, yolsuzluk, uyuşturucu, yoksulluk yutuyor onları.
Dönebilecekleri köyleri kaldı mı sahi? O berrak dereler, gür ağaçlar, ciğerlerine doldurdukları temiz hava? Hem oldukları şehir bir bataklık değil mi? Gittikçe daha da gömüldükleri..
.
John Berger üçlemenin sonunda sanki tüm anlattığı karakterleri, mekanları, kokuları, sesleri bir araya topluyor. Üç kitabın ardından ise okuyucuda kalan şu oluyor: Gitme arzusu, renklere, saflığa ve enginliğe..
.
İyi ki peşi sıra okudum üç eseri de çünkü araya zaman koysaydım kopacak ve yeniden bağlanamayacaktım bu kitaplara.
.
‘Okumanızı çok isterim’ önerisi olsun
.
Çeviride Murat Belge ve Taciser Belge her alıyor. Kapak resmi ise Jean-François Millet’den ‘Kuş Yuvacıları’~