İnsanlar tarihlerini kendileri yaparlar, ama onu serbestçe kendi seçtikleri parçaları bir araya getirerek değil, doğruca önlerinde buldukları, geçmişten devreden verili koşullarda yaparlar ...
Hegel, bir yerde, şöyle bir gözlemde bulunur: "Bütün tarihsel büyük olaylar ve kişiler, hemen hemen iki kez yinelenir." Hegel eklemeyi unutmuş: "İlkinde trajedi, ikincisinde komedi olarak."