Modern Düşüncenin Doğuşu Posts
You can find Modern Düşüncenin Doğuşu books, Modern Düşüncenin Doğuşu quotes and quotes, Modern Düşüncenin Doğuşu authors, Modern Düşüncenin Doğuşu reviews and reviews on 1000Kitap.
Erasmus ve Machiavelli. Bu iki ad, modern düşünce doğarken ortaya çıkan iki karşıt savın temsilcileridir. Bir yanda, Erasmusçuluk, soyut bir insan anlayışına dayalı evrenselci düşünceyi oluştururken, diğer yanda Machiavelli somut güç ilişkilerine dayalı bir yetel iktidar düşüncesini geliştirir. İnsanlığın ortak yararını ulusal çıkarlardan daha önemli görenler, Erasmus'a açıkça sahip çıkarken, devlet mantığını her türlü kaygının önüne geçirenler, Machiavelli düşüncesini izledikleri halde, Machiavelli yandaşı sayılmaktan çok korkarlar.
Sonuç
Bu tavır, Altın Çağ'ın sonunda, İspanya'nın ve ispanyol düşüncesinin içine düştüğü konumu açıklayan tavırdır. Modern dünyayı ve düşünceyi kurduktan sonra, kendi kabuğuna çekilmek... Ne tam Orta Çağ'li, ne de Yeni Çağlı olabilmek... Skolastik düşüncenin dayanağı öteki dünya'yla yeni düşüncenin dayanağı bu dünya arasında kalmak... İkisini de kabul etmeye çalışırken, ikisini de reddetmek... Unamuno'ya, Mahzun Yüzlü Şövalye Don Quijote'nin çılgın savaşını tanımlamak için, "öteki dünyaya gitse, cehennemdekileri kurtarmaya kalkardı", "bu dünyada kral olsa, kalabalıktan kaçıp, yalnız başına dağa çıkardı" dedirterek.... Yalnızlığa mahkum olmak ve o yalnızlığı sevmek...
Sayfa 308 - Dost Kitabevi Yayınları
Sonuç
Değişen koşullarda, gezgin şövalyeliği geri getirmeyi başaramayacağını o da sezmekteydi. Ama bu durumda, yapılması gerekeni ya da yeni koşullara boyun eğmeyi değil, bir desperado (umutsuz) olarak savaşı sürdürmeyi, bir Nietzsche, bir Tolstoy gibi umutsuzluk içine gömülmeyi seçmişti. Dünyayı, kendine güldürerek yenmeye çalışmıştı. İkilikçi, çelişmeli, tutkulu ve geri gelmesi mümkün olmayan bir Orta Çağ adına, çağdaş, bilimsel, baskıcı ve muzaffer yeni dünyaya saldırmıştı.
Sayfa 308 - Dost Kitabevi Yayınları
Sonuç
Bazılarının, örneğin Unamuno'nun, olumlu bir anlamda değerlendirdiği biçimde, kapitalizme ayak uyduramayan XVII. yüzyıl İspanyası, sömürge nimetlerinden yararlanmayı diğer Avrupalı güçlere bırakmış, feodal yapısının sürekliliği içinde, modern dünyadan dışlanmış ve farklı kalmıştı; köylünün ve hidalgonun, Sancho'nun ve Don Quijote'nin dünyası olarak...
Sayfa 308 - Dost Kitabevi Yayınları
Sonuç
Çifte kişilikli Don Quijote'yi Orta Çağla Rönesans arasındaki umutsuz savaşın göbeğine atan ruh da buydu. İspanya'yı gerek ekonomik, gerekse düşünsel düzlemde bir yarı Orta Çağ'lı olarak bırakıp, modern batı dünyası içinde rol almaktan alıkoyan (bu yüzden de onu özgün kılan) neden, sözkonusu çatışmayı sona erdirememiş olmasaydı.
Sayfa 307 - Dost Kitabevi Yayınları
Sonuç
Gerçekten de, Cervantes'i ve Don Quijote'yi yaratan koşulları ve bu koşulların ürünü olan görkemli Altın Çağ düşüncesini bir kalemde silip atmak, ya büyük bir körlük ya da bilinçli bir haksızlıktır. Bu tür önyargılarla, Avrupa, Pireneler ötesindeki bir ülkeyi, uzun süre görmezden gelecektir. Oysa, özgün bir kimliği yoketme pahasına, sekiz yüzyıl mağriplilere karşı savaşarak kendi kendini yıpratan, ama Avrupa'ya batı kimliğini kazandıran bu ülkedir. Bir dünyayı fetheden, ama bundan kendisine pay ayıramadan, o dünyayı modern sömürgeciliğin açgözlülüğüne terkeden de İspanya'dır.
Sayfa 306 - Dost Kitabevi Yayınları