Ulu önder Mustafa Kemal Atatürk Nutuk'ta Milli Mücadele'nin ve Türkiye Cumhuriyeti'nin soy kütüğünü çıkarıyor... Atatürk bu kez karşımıza adeta meslekten bir arşivci ve tarihçi olarak çıkıyor...
Başlı başına "Nutuk" bile Atatürk'ü diğer asker ve politikacılardan çok farklı kılıyor: analiz gücü, muhakeme yeteneği, diplomatik ve stratejik dehası, politik ufku, tarihsel derinliği, olaylara ve insanlara gerçekçi yaklaşımı, insan psikolojisine vukufu...
Gerçekten de Cumhuriyetimizin kuruluş dönemine ilişkin en temel ve doğrudan bir kaynak ve rehber niteliğindeki bu eserinde Atatürk; olayları, olayların farklı kurum ve şahıslarca nasıl göründüğünü akıcı ve çarpıcı bir dille anlatıyor. Kendi tutum ve değerlendirmelerini çıplak biçimde ortaya koyuyor. Kronolojik bir sıra izleyen ve herkesçe çok iyi bilinen ya da bilindiği düşünülen politik gelişmeleri böylesine sürükleyici anlatabilmek... Üstelik bilgi ve belgelere dayanarak...
Bu eserde Atatürk'ün; amacını, milletin birliğini vatanın bütünlüğü, istiklal ve hakimiyetin elde edilmesi olarak ifade ettiği Milli Mücadele'nin ne kadar haklı, meşru, kararlı, bir o kadar da zor bir mücadele olduğunu bir kez daha görüyoruz. Akılcı katılımcı ve tartışmacı, milletin hakikaten etken ve egemen olduğu bir zeminde yürüyen bir süreç...
Yurt ve millet sevgisi ile Cumhuriyeti kuran bir neslin yaşadıklarının birinci ağızdan anlatımı... Atatürk Nutuk'u "Gençliğe Hitabe" ile bitiriyor. İşte Nutuk'taki ve Atatürk'teki felsefeyi ortaya koyan bir başka nokta...
- Hakan Atalay
